اثر تركيب فعاليت هاي اقتصادي بر فساد: مطالعه موردي ايران و كشورهاي اوپك

فساد سوء استفاده مقامات دولتي و خصوصي از مناصبشان به منظور دستيابي به اهداف خصوصي تعريف مي شود. فساد از عوامل متعددي نظير عوامل سياسي، اقتصادي، فرهنگي، جغرافيايي و ... تاثير مي پذيرد و بر متغيرهاي بسياري اثرگذار خواهد بود. هدف اصلي اين مقاله بررسي اثر تركيب فعاليت هاي اقتصادي بر روي فساد است. در اين بررسي از 6 متغير فساد، دموكراسي، درآمد سرانه، رانت حاصل از صادرات نفتي، نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به توليد ناخالص داخلي و نسبت ارزش افزوده بخش خدمات به توليد ناخالص داخلي استفاده شده است. در اين بررسي از دو الگو بهره گرفته شده است. الگوي اول الگوي بيزين است كه براي ايران مورد استفاده قرار گرفته است. روش تخمين و الگوي مورد استفاده دوم با استفاده از داده­هاي تابلويي است كه براي كشورهاي عضو اوپك طي سال هاي 1995 تا 2010 به كار رفته است. هدف اصلي اين مقاله بررسي اثر تركيب فعاليت هاي اقتصادي بر روي فساد در كشور ايران است؛ اما براي كسب شواهد بيشتر در مورد اثر تركيب فعاليت­هاي اقتصادي بر روي فساد، از داده­هاي كشورهاي اوپك نيز استفاده شده است. نتيجه اي كه به دست آمده است حاكي از آن است كه متغيرهاي رانت حاصل از صادرات نفتي و ارزش افزوده بخش خدمات اثر مثبت بر فساد دارند و زماني كه اين متغيرها افزايش مي­يابند فساد افزايش مي­يابد. همچنين متغيرهاي نسبت ارزش افزوده بخش صنعت به توليد ناخالص داخلي و درآمد سرانه اثر منفي بر فساد دارند و زماني كه اين متغيرها افزايش مي­يابند، فساد كاهش مي­يابد. همچنين دموكراسي اثر معناداري بر فساد نخواهد داشت.