مقايسه روش هاي مختلف زمين آمار براي برآورد بارندگي در حوزه آبخيز حاجي قوشان

به دليل كمبود ايستگاه هاي اندازه گيري بارندگي و وسيع بودن حوزه هاي آبخيز، روش هاي تحليل مكاني بارش از اهميت زيادي برخوردارند. روش هاي متفاوتي براي برآورد متوسط بارندگي مانند روش هاي رياضي و تيسن وجود دارد، ولي به وسيله اين روش ها موقعيت و آرايش داده ها و همبستگي بين آن ها در نظر گرفته نمي شود كه براي اين منظور مي توان از روش هاي زمين آمار استفاده نمود. در اين مقاله 22 ايستگاه هواشناسي در داخل حوضه و اطراف آن با طول دوره آماري مشترك 30 ساله انتخاب و روش هاي زمين آمار شامل كريجينگ ساده، كريجينگ معمولي، كوكريجينگ ساده، كوكريجينگ معمولي، كوكريجينگ معمولي استاندارد شده و ميانگين متحرك وزني به صورت عكس فاصله با توان يك تا پنج به منظور برآورد مكاني بارندگي ماهانه، سالانه و حداكثر بارندگي 24 ساعته در حوزه آبخيز حاجي قوشان در شمال شرقي ايران مورد استفاده قرار گرفت. براي اين منظور داده هاي بارش با روش هاي مختلف برازش داده شد و درنهايت با استفاده از روش اعتبارسنجي حذفي، با حذف تك تك ايستگاه ها مقادير بارش آن ها تعيين و با مقادير برآوردي مقايسه گرديد. نتايج حاصل نشان داد كه براي بارش ساليانه در منطقه مورد مطالعه، روش كريجينگ معمولي با ميانگين مطلق خطاي برآورد 26/34 و براي بارش ماه هاي مختلف و همچنين بارش حداكثر بارندگي 24 ساعته، روش معكوس فاصله وزني با توان 5 مناسب ترين روش و در رابطه با مدل واريوگرام، مدل گوسي براي تحليل داده هاي ماهانه و سالانه و حداكثر بارندگي 24 ساعته مناسب تشخيص داده شد.