مطالعه رفتار سينتيكي و قابليت رنگرزي نخ پشمي با مواد رنگزاي طبيعي روناس و قرمز دانه

در این پژوهش رفتار سینتیكی و قابلیت رنگرزی نخ پشمی با دو ماده رنگزای طبیعی روناس و قرمزدانه مورد مطالعه قرار گرفت. سرعت رنگرزی نخ پشمی با دو ماده رنگزای روناس و قرمزدانه در دماها و زمان‌های مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد كه سرعت رنگرزی نخ پشمی با دو ماده رنگزا از رابطه سرعت پترسون پیروی كرده و مقادیر ثابت سرعت آنها برای مواد رنگزای قرمزدانه و روناس به ترتیب برابر با 0.0341- 0.0031 و 0.0318- 0.0024 به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد كه دما عامل موثری در تغییر رفتار سینتیكی رنگرزی نخ پشمی‌ مي‌باشد. به طوری كه با افزایش دمای حمام، سرعت رنگرزی و زمان تعادل رنگرزی با هر یك از مواد رنگزا افزایش می‌یابد. بررسی قابلیت رنگرزی نخ پشمی نشان داد كه ماده رنگزای قرمزدانه از قابلیت رنگرزی بالاتری در مقایسه با ماده رنگزای روناس برخوردار است، به طوری كه نخ پشمی با غلظت حدود 20% از ماده رنگزای قرمزدانه و 60% از ماده رنگزای روناس نسبت به وزن كالا به نقطه اشباع می‌رسد. محاسبه ضریب نفوذ دو ماده رنگزا بر روی نخ پشمی با استفاده از رابطه هیل نشان داد كه دما نقش موثری در تعیین میزان ضریب نفوذ مواد رنگزا دارد، به طوری كه با افزایش دمای حمام رنگرزی از 30 به 95 درجه سانتی‌گراد، مقادیر ضریب نفوذ ماده رنگزای روناس از 11-10×0.83 تا 11-10×7.4 و ماده رنگزای قرمزدانه از 11-10×1.02 تا 11-10×11.32 افزایش یافته است. به طور كلی نتایج این مطالعه نشان داد كه مقادیر ثابت سرعت و ضریب نفوذ ماده رنگزای قرمزدانه بر روی نخ پشمی از ماده رنگزای روناس بیشتر است.