بررسي روايي و پايايي نسخه فارسي پرسشنامه «كيفيت زندگي افراد ناتوان سازمان بهداشت جهاني» (WHOQOL-DIS) در افراد سالمند ناتوان

Validity and Reliability of WHOQOL-DIS Questionnaire in Iranian Older People with Disability

هدف: تعيين ويژگي هاي روان سنجي نسخه فارسي پرسشنامه كيفيت زندگي افراد ناتوان سازمان بهداشت جهاني در سالمندان ايراني مبتلا به ناتواني، هدف اصلي اين پژوهش است. روش بررسي: در مقاله حاضر، با استفاده از روش روان سنجي كلاسيك به بررسي روايي و پايايي پرسشنامه سنجش ناتواني سازمان بهداشت جهاني در سالمندان مبتلا به ناتواني پرداخته شد. در بررسي روايي محتوايي، از دو روش لاوشه و والتس و بازل استفاده شد. طي نمونه گيري دردسترس، 205 سالمندي كه نمره پرسشنامه سنجش ناتواني سازمان بهداشت جهاني آنها از 4 بيشتر شده بود، به منظور بررسي روايي سازه از نوع همگرا با پرسشنامه SF12 و روايي ملاكي از نوع مقايسه گروه هاي شناخته شده (سن، جنس، گزارش فرد از وضعيت سلامتي و ناتواني خود، تأثير ناتواني) پرسشنامه را تكميل كردند. براي تعيين پايايي دروني و آزمونبازآزمون به ترتيب از آلفاي كرونباخ و ضريب همبستگي درون رده اي (ICC) و براي تحليل نتايج از نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده شد. يافته ها: در بررسي روايي محتوايي طبق روش لاوشه و والتس و بازل براي همه آيتم ها نمره قابل قبولي به دست آمد. بين پرسشنامه WHOQOLDIS و SF12 غير از بُعد اجتماعي (0.13=P) همبستگي قابل قبولي (0.001>P) وجود داشت. ضريب همبستگي درون رده اي (ICC) براي نمره ابعاد پرسشنامه و نمره كل بيشتر از 0.07 بود. آلفاي كرونباخ به منظور بررسي همخواني دروني پرسشنامه براي كليه ابعاد به جز بُعد اجتماعي بالاي 0.07 بود. مقايسه بين گروه هاي شناخته شده، حاكي از وجود تمايز بين جنسيت، وضعيت ناتواني و سلامتي در بين سالمندان است (001/0>P). نتيجه گيري: براساس يافته هاي اين پژوهش، به نظر مي رسد كه پرسشنامه كيفيت زندگي افراد ناتوان سازمان بهداشت جهاني از روايي ظاهري، محتوايي، سازه، ملاكي و پايايي قابل قبولي در سالمندان مبتلا به ناتواني برخوردار باشد؛ بنابراين، مي توان از اين پرسشنامه در تحقيقات مربوط به كيفيت زندگي سالمندان مبتلا به ناتواني استفاده نمود.

Objective: The main purpose of the present study was to evaluate psychometric properties of Persian version of WHOQOLDIS questionnaire in elderly people with disability. Materials Methods A classical psychometric method was used to evaluate validity and reliability of WHOQOLDIS questionnaire in elderly people with disability. Lawshe, and Waltz and Bausell methods were used for assessing content validity. During convenient sling, 205 elderly, whose score in WHOQOLDIS questionnaire was more than 4, completed the SF12 questionnaire in order to assess convergent validity and criterion validity (using known groups comparison). Reliability was estimated using internal consistency and testretest reliability was determined by means of Intraclass Correlation Coefficients (ICC). Results: According to Lawshe, and Waltz and Bausell methods of content validity, acceptable scores were obtained for all items. Correlation between the WHOQOLDIS questionnaire and the SF12 scales was satisfactory except for social domain (P=0.13). The Intraclass Correlation Coefficients for score of questionnaire dimensions and total score was higher than 0.70. Cronbachs alpha for investigating Intraclass Correlation was higher than 0.70 except for social domain. Comparing known groups revealed distinctions in sex and health and disability status between elderly people (P<0.001). Conclusion: In general, the findings suggested that the WHOQOLDIS questionnaire is a reliable and valid measure of health related quality of life among elderly people with disabilities. Therefore, the questionnaire can be used in the investigation on the quality of life of elderly people.