ارتقاي عملكرد زنان باردار در سلامت دهان و دندان بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي

Improving the performance of pregnant women in oral and dental health based on the Health Belief Model

مقدمه: تغييرات فيزيولوژيك بدن مادر در دوران بارداري موجب حساسيت بيشتر اين گروه نسبت به بيماري هاي دهان و دندان شده كه مي تواند بر سلامت مادر و كودك تاثيرات مهمي داشته باشد. از طرفي معاينات مكرر دوران بارداري فرصت مناسبي براي آموزش بهداشت دهان و دندان به مادران باردار مي باشد. روش كار: اين مطالعه تجربي دوگروهه با طرح پيش آزمون – پس آزمون بر روي 144 نفر از زنان باردار واجد شرايط مراجعه كننده جهت كنترل مراقبت هاي بارداري به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام شد. شركت كنندگان با تخصيص تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شدند. براي گروه مداخله جلسات آموزشي برگزار شد. ابزار گردآوري داده ها، پرسش نامه اطلاعات دموگرافيك و پرسش نامه مشاهده عملكرد افراد در مورد مسواك زدن و استفاده از نخ دندان بود. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 5/11) و آزمون هاي آمار توصيفي و تحليلي مورد ارزيابي قرار گرفت. ميزان p كمتر از 05/0 معني دار در نظر گرفته شد. يافته ها: نتايج نشان داد قبل از مداخله، ميانگين و انحراف معيار عملكرد مادران در دو گروه مداخله و شاهد تفاوت معني داري نداشت (08/0=p). در حالي كه پس از مداخله ميانگين عملكرد مادران در گروه مداخله به طور چشم گيري در مقايسه با گروه شاهد (001/0>p) و هم چنين در مقايسه با مرحله قبل از مداخله (001/0>p) افزايش داشت. نتيجه‌گيري: به نظر مي رسد آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي مي تواند به عنوان يك روش موثر و كم هزينه در ارتقاي عملكرد بهداشت دهان و دندان در مادران باردار در نظر گرفته شود.

Introduction: Physiological changes in the mother's body during pregnancy cause more sensitivity of this group to dental and oral diseases which could have a significant impact on maternal and neonatal health. However, the frequent examinations during pregnancy are an opportunity for training oral and dental health to pregnant mothers. Methods: This twogroup experimental study was performed with pretest posttest on 144 eligible pregnant women referred for controlling prenatal care to Mashhad Health Care Centers. Participants were randomly divided into two groups of intervention and control. Training sessions were held for the intervention group. Data were collected by demographic questionnaire and viewing performance questionnaire which was about brushing and flossing. Data were analyzed using SPSS software version 11.5 and using descriptive and analytical statistics. PResults: The results showed that before the intervention, the means and standard deviations of the mothers’ performance in experimental and control groups were not significantly different (P=0.08). However, after the intervention, the mothers’ mean performance was significantly increased in the intervention group compared to the control group (P <0.0001) and compared with the preintervention phase (P <0.0001). Conclusion: It seems that training based on health belief model can be considered as an effective and lowcost method to improve the performance of oral and dental health in pregnant women