نقش مرجعيت آيت‌الله سيستاني در روند دولت سازي در عراق پس از سقوط صدام

The Role of Ayatollah Sistani in Iraq Statebuilding Process after the Fall of Saddam

عراق از نظر اجتماعي داراي بافت موزاييكي و متشكل از گروه‌هاي قومي فرقه‌اي متعدد است. ماهيت سه‎گانه جمعيتي و سياسي آن كشور، همواره زمينه‎هاي بالقوه تنش و جدايي را در بردارد. حمله آمريكا و متحدانش و سقوط رژيم صدام، نيروهاي اساسي در شمال و جنوب عراق را كه براي ساليان طولاني سركوب ‌شده بودند، آزاد كرد و فرصت مناسبي در اختيار آنان براي كسب سهم بيشتري از قدرت حكومت در بغداد قرار داد. شيعيان، اهل سنت و كردها سه گروه اصلي قومي فرقه‌اي با گرايش‌هاي متفاوت در عراق هستند. آنچه در زمينه نقش شيعيان در فرآيند دولت سازي‌ در عراق اهميت دارد اين است كه شيعيان در طول دهه هاي گذشته بنا بر دلايل مختلفي از قدرت دور بوده‌اند. سقوط دولت صدام موجب گرديد تا نقش مرجعيت شيعه به عنوان يك نيروي سياسي و كنشگري فعال، بيش ‌از پيش مورد بحث و بررسي قرار گيرد. اين مقاله در پي بررسي نقش مرجعيت شيعه در فرايند دولت سازي عراق با تأكيد بر تقويت حاكميت شيعي در انديشه آيت‌الله سيستاني مي‌باشد. با توجه به ساختارهاي قومي، قبيله‌اي و مذهبي در سياست امروز عراق به نظر مي‌رسد كه مواضع فقهي و سياسي مرجعيت امروز در خصوص ايفاي نقش نظارتي، ارشادي و كنشگري فعال در نظام سياسي، تأثيرات مهمي در تحولات سياسي اجتماعي و فرآيند دولت سازي با تقويت حاكميت شيعي در عراق امروز داشته است.

Iraq socially textured mosaic of ethnic groups in numerous sectarian. Three demographic and Political nature of the country always has potential areas of tension and separation. America and its allies attack and the fall of Saddam#039;s regime, released the fundamental forces in the north and south of Iraq, who were repressed for many years and provide them an opportunity to gain a greater share of power in Baghdad#039;s government. Shia ‘a, Sunni and Kurdish are three main ethnosectarian groups with different interests in Iraq. What matters over the role of the Shia’s in the process of statebuilding in Iraq is that the Shi’a in the past decades due to various reasons was out of power. The fall of Saddam#039;s government caused that the role of Shia’s authority role as an active political force and actor, being increasingly discussed. This study sought to examine the role of the Shia’s authority in Iraq#039;s statebuilding process with an emphasis on strengthening the rule of Shia’s Ayatollah Sistani’s thought. According to the structures of ethnic, tribal and religious in today#039;s Iraq policy, it seems that legal and political positions of today authority about the role of supervision, guidance and actors in the political system, has an important influence on political and social developments and statebuilding process by strengthening Shia’s rule in today Iraq.