تحليل آثار حبس بر زندانيان زن در پرتو نظريه «قوانين تقليد» گابريل تارد

The Analysis of Effects of Imprisonment on Prisoners Based on “Gabriel Tarde’s Imitation Laws”

زندان به عنوان اصلي‌ترين كيفر، در تمامي كشورهاي دنيا با انتقادهاي فراواني روبه روست؛ يكي از مهم‌ترين انتقادهاي وارد بر اين مجازات، تقليد و يادگيري اعمال مجرمانه در داخل زندان است و از آنجا كه تئوري يادگيري جرم به صورت نظام‌مند نخستين بار در آثار گابريل تارد انديشمند فرانسوي مطرح و منجر به ارائه قوانين سه‌گانه تقليد توسط وي شد؛ لذا هدف اصلي از انجام اين تحقيق آن است كه يادگيري بزه توسط زندانيان را در پرتو «قوانين سه‌گانه تقليد» تارد مورد واكاوي قرار دهد. روش تحقيق، پيمايشي ـ توصيفي و ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه پژوهشگر ساخته بوده است. روايي پرسش‌نامه‌ها مورد تأييد اساتيد علوم اجتماعي و حقوق قرار گرفته و پايايي آن با استفاده از آلفاي كرونباخ 0/73 به دست آمده است. جامعه آماري مورد مطالعه نيز كليه زنان زنداني ايراني مقيم سه زندان زنجان، قم و اراك به تعداد 130 نفر بوده است، كه در سال 1391 در زندان به سر مي‌بردند. در راستاي راستي‌آزمايي نظريه «قوانين تقليد» تارد، سه فرضيه بر اساس قوانين وي مطرح و سپس با استفاده از آمار توصيفي، آزمون F و ضريب همبستگي به تجزيه و تحليل آماري پرداخته شد. در اين مقاله نوع جرم زندانيان متغير مستقل و قوانين سه‌گانه گابريل تارد به عنوان متغير وابسته تعيين شدند. از سه فرضيه مطروحه دو فرضيه اثبات و يك فرضيه رد شد. به عبارتي بين دوستي‌ها و معاشرت‌هاي داخل زندان و نوع جرم ارتباط وجود داشت؛ همچنين بين نوع جرم و تأثيرپذيري از مد ارتباط وجود داشت؛ در حالي كه بين سابقه‌داري و نوع جرم ارتباط معني‌داري به دست نيامد.

Imprisonment as main punishment, has received lots of criticisms in all countries around the world. One of most important critiques on imprisonment is the problem of imitation and learning of crime inside the prison. “Crime Learning” theory first was published in French scholar “Gabriel Tardes” works, and led to triplet” Imitation Laws” by him. The main object of this article is to examine the crime learning theory in the light of his imitation laws. Methodology of research is combination of descriptive and fieldsetting method and instrument of research is researchermade questionnaire. Justifiability of questionnaire has been confirmed by professors of law and social sciences and its stability has acquired 73% using Cronbach'salpha. Statistical population has been all 130 Iranian Female prisoners in Zanjan, Qom and Arak prisons in 2012. For verification of Tarde's laws, three hypotheses were extracted based on his triplet laws; these hypotheses then are analyzed using descriptive statistics, “F” analysis and correlation coefficient. Two hypothesizes out of three were proved. In other words, the relation between kind of crime and intercommunications inside the prison was proved; in addition, relationship between kind of crime and being affected by mode of crime was demonstrated; while there was no meaningful relationship between kind of crime and criminal background of prisoners.