نقش امام سجاد(ع) در تحريف‌زدايي از سيره نبوي

The Role of Imam Sajjad in Correction of falsification of Prophet Mohammad\s Tradition

اهتمام و استناد به سيره نبوي، از همان روزهاي آغازين عصر خلافت آشكار بود. توجه به سيره نبوي، الگوي عملي و راهكاري براي خروج از مشكلات فرا روي جامعه بود؛ از سوي ديگر، اهرمي بود در دست گروه هاي رقيب، براي اثبات آراي سياسي اجتماعي خود. اهتمام و بهره وريِ آميخته با گرايش هاي متعدد، گاه باعث ناديده گرفتن يا پديد آوردن خبر، برجسته كردن خبري يا كمرنگ كردن خبري ديگر مي شد و در نتيجه، بيم نوعي تحريف سيره نبوي مي رفت. در چنين فضايي، نقش تحريف زدايي و تبيين واقعيت هاي تاريخي براي آگاهانِ صادق و كساني كه نمي توانستند به هر گزارشي اعتماد كنند، ضروري بود. در عصر امام سجاد(ع)، به علت هم زماني با سامان مند شدن اخبار مكتوب سيره براي انتقال به نسل هاي بعدي، خطر تحريف ماندگارتر بود. بر اين پايه، امام(ع) با بيان واقعيت هاي تاريخي در عصر نبوي، به تحريف تاريخ در آن دوره واكنش جدي نشان دادند. نوشتار حاضر با اين فرض كه امام(ع) با وجود داشتن كتاب و نقل روايات سيره، در شمار سيره نگاران قرار نمي گيرند و تحريف زدايي از سيره، به معناي اصطلاحي سيره نگاري نيست و نيز بر اساس توصيف و تحليل، نقش آن حضرت را در برابر تحريف تاريخ، در قلمرو زماني عصر نبوي و بر پايه اخبار بر جامانده از آن حضرت رصد مي كند؛ همچنين، نشان مي دهد كه امام(ع) اين تحريف زدايي را در حيطه دفاع از حقوق اهل بيت(ع) و در دو قلمروِ خودبياني و پاسخگويي به پرسش ديگران انجام داده است.

The tendency to the tradition of Prophet was considerable from the beginning of Khelafat period. The tradition of Prophet not only provided a practical model for resolving the problems of society but also was used as a tool for competitors to indicate their political _ social ideas. Such trend was based on various attitudes which led to the falsification of tradition by neglecting of narrators and highlighting or underestimating some narratives. In such atmosphere, the correction of falsification and indication of historical facts were essential for knowledgeable and sophisticated characters. In Imam Sajjad period, the peril of falsification increased due to the collection of narratives of Prophets tradition. Therefore, Imam Sajjad strongly reacted against the falsification by revealing the historical fact. The present study investigates the role of Imam Sajjad in the correction of traditions falsification for defending the rights of Ahl Al Beyt ndash family of Prophet ndash via self expression and response to questions with descriptive _ analytical approach.