مطالعه ي تغييرات مولفه‌‌هاي تنوع گونه‌اي در گياهان در طول گراديان ارتفاعي با استفاده از تقسيم بندي افزايشي(مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده گنو، استان هرمزگان)

Study on the variation of plant species diversity components along elevation gradient using additive partitioning (case study: protected area of Geno, Hormozgan province)

يكي از مناسب ترين روش ها جهت جلوگيري از فرسايش خاك و يا كاهش آن، حفظ و احياي پوشش گياهي مي باشد. بنابراين آشنايي و آگاهي از ويژگي هاي پوشش گياهي، از جمله تنوع، به عنوان اولين و مهم ترين ابزار بيولوژيكي جهت حفاظت خاك ضروري است. يكي از روش هايي كه اطلاعات جامعي در زمينه الگوي پراكنش مكاني تنوع گياهي ارائه مي نمايد، تقسيم بندي افزايشي است. در اين تحقيق به بررسي مؤلفه هاي تنوع گونه اي در طول گراديان ارتفاعي منطقه حفاظت شده گنو با استفاده از اين روش پرداخته شد. فهرست برداري از گياهان در 15 طبقه ارتفاعي و با تعداد 5 پلات 4 مترمربعي در هرطبقه در جهت جنوبي انجام شد. سپس كل غناي گونه اي (r gamma ) به مؤلفه هاي داخل نمونه ها يا پلاتها (1 alpha )، بين نمونه ها (1 beta ) و بين طبقات ارتفاعي (2 beta ) تقسيم بندي شد. تجزيه و تحليل مؤلفه هاي تنوع گونه اي در مقياس هاي مختلف با استفاده از نرم افزار Partition نشان داد كه تنوع1 beta با 13/71درصد بيشترين مقدار و همچنين بيشترين سهم را از تنوع كل دارا بود. مقياس 2 beta با 36/16درصد كمترين مقدار را نشان داد. نتايج بيانگر آن بود كه بيشترين تعداد گونه در طبقات ارتفاعي مياني (1200 تا 1700 متر) مشاهده شده و گونه هاي ناحيه رويشي ايراني-توراني بيشترين سهم را به خود اختصاص داد. استفاده از تقسيم بندي افزايشي مقياسي كه بيشترين سهم را در تنوع كل در سطح منطقه اي دارد (Regional) را ارائه مي نمايد و همچنين بهترين مقياس جهت فعاليت هاي احيا را به ما نشان مي دهد.

Conservation of vegetation is one of most important tools for conservation of soil and decreasing erosion. Therefore, knowledge about vegetation characteristics, such as diversity, is the first and most important biological tools for soil conservation. One of the methods in which we can collect useful data about plant diversity, is additive partitioning. In the current study, plant species diversity components along elevation gradient were studied in the Gen omountain using additive partitioning. All plant species were listed and measured their cover percentages in 15 elevation zones in south aspect using 5 4m2 quadrats in each zone. All plant species diversity ( gamma r) partitioned into additive components within plots ( alpha 1) and between plots ( beta 1) and among elevation Zones ( beta 2). We used PARTITION software to analyze the species diversity components in different scales. The results showed that the highest number of species is related to intermediate elevations (1200 to 1700 m a.s.l.). Irano-Turani had the highest number of species in the study area. beta 1 Diversity with 71.13% had the highest contribution in gamma r and in expected rate. beta 2 with 16.36% had the lowest expected rate. We concluded that all scales should be accounted for conservation of all plant species. Using of additive partitioning showed us the scale that has the highest contribution into the total-regional diversity and the best scale that should be considered in conservation projects.