معرفي نسخه خطّي «حدايق الدقايق»

Introducing the manuscript

كتاب حدايق الدقايق نسخه منحصر به فردي است كه ابوالحسن وحيدالدين ابن زين الدين حاجز بن اسفرغابادي نگاشته است. تاريخ دقيق تأليف كتاب مشخص نيست اما آنچه مسلم است، ميرجان آن را در نيمه اول قرن دهم تأليف كرده است. ميرجان در حدايق به شرح سخنان شيخ جلال الدين محمد، پير و مراد خود پرداخته است. مؤلف از بزرگان سلسله نقشبنديه بوده، به ناصرالدين عبيدالله، از خواجگان نقشبنديه نيز ارادت داشته است. از حدايق تنها يك نسخه منحصر به فرد نفيس و به خط نستعليق در كتابخانه مركزي دانشگاه تهران موجود است. اين كتاب حاوي مطالب عرفاني است كه به منزله آيينه روشني، فضاي عرفاني قرنهاي نهم و دهم را به خوبي فرا روي پژوهشگران آشكار مي سازد. ميرجان در تبيين آراي خود از فصوص الحكم ابن عربي و گفتار و نوشته هاي عارفان سلسله نقشبنديه بهره برده است؛ گاه نيز خود مسائل طالبان و سالكان را رمزگشايي كرده كه در اين راه از توفيق نسبي نيز برخوردار بوده است. نثر ميرجان در برخي قسمت هاي كتاب، مسجّع و در اكثر موارد ساده و روان است. مسايل بنيادين اين اثر عبارتند از: عوامل و موانع معرفت عرفاني، چگونگي تمسّك به پيامبر(ص) در سلوك عرفاني، نقش مراقبت و تأثير نظر پير در سلوك مريد و... . اين اثر به تمامي در حوزه فرهنگ عرفاني نقشبنديه به كمال رسيده است و از جهت تبيين انديشه هاي اين سلسله حايز اهميت است.

Hadayegh Aldaghayegh book is a unique copy which is written by Abolhasan Vahidedin Ibn Zeinodin Hajez ibn Asfarghabadi. The exact time of writing the book is not clear but what is obvious is that, it is written in the first half of tenth decade. The writer has written another book about four Caliph which is called Rozatol Ashab in 944 Hijri. Hadayegh has payed attention to the description of Sheykh Jalaledin Mahmood and it is about Sufism and Gnostic (see Mirjan A: 1) . As it is understandable from the books content, Mirjan was a chief of Naghshbandiye chain and he was one of the Naseredin Obeidolahs fans. There is only one unique copy of Hadayegh Aldaghayegh in Nastaligh( style of writing) in central library of Tehran university. This valuable book consists of Gnostic things which is like a light mirror and brights the Gnostic space of ninth and tenth decade in front of researchers.Mirjan has proved his gnostic subjects by using Fosousolhekam book and Naghshbandiyes gnostic speeches. Most of the time he himself decoded the problem of gnostic persons beautifullyas we can say he has been very successful. The book is some times in rimed and beautiful prose and most of the time it is fluently.