اوپك و سازمان جهاني تجارت، تقابل يا تعامل؟ درس‌هايي براي مجمع كشورهاي صادركننده گاز

امروزه نفت و گاز به عنوان دو كالاي اساسي و مهم در تجارت بين الملل مطرح مي باشند. از آنجا كه دو سازمان اصلي در تجارت اين دو كالاي راهبردي نقش آفريني مي نمايند ، تعامل و يا تقابل اين دو سازمان در روند اين تجارت تأثيرگزار خواهد بود. سازمان كشورهاي صادركننده نفت و سازمان جهاني تجارت كه هركدام داراي سازوكارهاي قانوني و حقوقي مجزي مي باشند در اين راستا نقش آفريني مي نمايند. اخيرا نيز مجمع كشورهاي صادر كننده گاز نيز به جمع اين دو سازمان پيوسته است. در مقاله حاضر ضمن بررسي و ضعيت اين دو سازمان به نقاط تلاقي و تداخل اين دو سازمان با استناد به مقررات سازمان جهاني تجارت اشاره شده است. در اين راستا نيز برخي اصول حاكم بر سازمان جهاني تجارت از قبيل محدوديتهاي مقداري و حفاظت از محيط زيست و منابع تجديد ناپذير با ارجاع به برخي از دعاوي مطروحه در نظام حل و فصل اختلاف سازمان مورد بررسي قرار گرفته است. قابل ذكر است پيگيري موضوعات مربوط به اين كالاها در محاكم داخلي كشورها يا توسل به محاكم بين المللي تاكنون فاقد اثر بوده است. در اين باره، رويه ركن حل اختلاف سازمان جهاني تجارت تا كنون پاسخ صريح يا غير مستقيمي به ادعاهاي وارده عليه اقدامات اوپك ارائه نكرده است. از اينرو احتمال مي رود در آينده اي نزديك اين موضوع بطور اساسي و چالشي در سازمان جهاني تجارت مطرح و نهايتا منجر به ايجاد موافقتنامه جديدي براي پرداختن به آن بشود.