مهارت هاي شهروندي مغفول در برنامه درسي دوره ابتدايي ايران

هدف پژوهش حاضر شناسايي مهارتهاي شهروندي مغفول دربرنامه درسي دوره ابتدايي ايران از ديدگاه كارشناسان و معلمان شهرخمين بود . اين پژوهش بصورت توصيفي پيمايشي انجام پذيرفت. جامعه آماري پژوهش را آموزگاران و كارشناسان آموزشي دوره ابتدايي شهرستان خمين تشكيل داد ( جمعا ً 368 نفر 364 نفر آموزگار و 4 نفر كارشناس آموزشي دوره ابتدايي ) .نمونه ي تحقيق شامل تمامي كارشناسان آموزشي و 196 نفر از آموزگاران بود . به منظور نمونه گيري در ارتباط با كارشناسان از روش تمام شماري و در ارتباط با آموزگاران از روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي بهره گرفته شد . ابزار اندازه گيري پرسشنامه محقق ساخته شامل 39 گويه بسته پاسخ بود كه بعد فردي ،اجتماعي ، فرهنگي ، اقتصادي و سياسي تربيت شهروندي را در بر گرفت . اعتبار پرسشنامه بر اساس ضريب آلفاي كرونباخ 77/0 برآورد گرديد و براي تعيين روايي ابزار پژوهش از روايي محتوايي و صوري استفاده شد ؛ تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آمار توصيفي (درصد ، ميانگين ، انحراف معيار ) و آمار استنباطي (آزمون لون و آزمون تي تك نمونه اي )صورت گرفت . يافته هاي پژوهش نشان داد كه هيچ يك از ابعاد مهارت هاي شهروندي به نحو مطلوبي در كتاب هاي دوره ابتدايي بازتاب نداشته است. گرچه تقريبا تمامي مهارت ها در يك درجه توجه قرار دارد اما بطور نسبي ابعاد فردي و سياسي به ترتيب شامل تاكيد كمتر و ابعاد فرهنگي و اجتماعي داراي توجه نسبتا بيشتري در تدوين كتب درسي دوره ابتدايي بوده است. همچنين نتايج نشان دادكه كمترين توجه كتاب هاي دوره ابتدايي مربوط به مهارتهاي شهروندي زير مي باشد: در زمينه مهارت هاي اجتماعي «شناخت روابط خويشاوندي و توان مشاركت در جامعه»، در ارتباط با مهارت هاي فردي «راههاي توسعه هيجانات خوب و كنترل عواطف»، در ارتباط با مهارت هاي فرهنگي «توان استفاده ازفناوري اطلاعات و ارتباطات در سطح مقدماتي»، در ارتباط با مهارتهاي اقتصادي«آشنايي با فرايند توليد، توزيع و مصرف برخي كالاها» و در ارتباط با مهارت هاي شهروندي سياسي «احترام به خدمتگزاران جامعه»، «احترام به افراد عدالت خواه و حق طلب» و «شناخت حقوق فردي». با توجه به يافته هاي پژوهش حاضربازنگري در محتواي برنامه درسي دوره ابتدايي در راستاي ميزان توجه به مهارت هاي شهروندي ضروري به شمارمي رود.