تحليل عليت همسان و ناهمسان رشد اقتصادي و صادرات در داده هاي تابلويي با روش دمترسكيو - هرلين

صادرات و رشد اقتصادي از جمله متغيرهايي هستند كه حركتي همسو دارند. اما در مورد نحوه رابطه علي اين دو با يكديگر نظرات مختلفي وجود دارد. در اين پژوهش كوشش شده است تا با استفاده از آزمون دمترسكيو و هرلين (2012) و داده هاي 91 كشور طي دوره زماني 2012-1980، رابطه عليت بين صادرات و رشد اقتصادي مورد بررسي قرار گيرد. به اين منظور از آزمون عليت گرنجر در داده هاي تابلويي استفاده شده است. نتيجه اين آزمون با فرض همساني و ناهمساني رفتار داده ها مقايسه شده است. يافته هاي اين پژوهش وجود رابطه علي از صادرات به رشد اقتصادي را در شرايط همسان و ناهمسان رد نمي كند. همچنين به رغم آن كه رابطه علي از رشد به صادرات در حالت عمومي رد نشده است اما براساس آزمون صورت گرفته، زيرمجموعه اي از كشورها صاحب چنين رابطه علي نبوده از اين رو براساس آن رابطه علي از رشد به صادرات قابل تعميم به همه كشورها نيست. در ادامه با تفكيك كشورها بر اساس طبقه بندي درآمدي به پنج گروه، اثر صادرات بر رشد اقتصادي با استفاده از تخمين زن گشتاورهاي تعميم يافته سيستمي برآورد شد. اين اثر در همه گروه ها مثبت و معنادار بوده و اندازه اثر با افزايش گروه درآمدي افزايش مي يابد. همچنين از نظر آماري تفاوت معناداري در ميزان اين اثر در ميان پنج گروه درآمدي وجود دارد.