ارزيابي تأثير افزايش راندمان آبياري و افزايش سطح زيركشت بر ميزان آب برگشتي و ذخاير آب زيرزميني با استفاده از مدل SWAT

The evaluation of effect of increase irrigation efficiency along with increased acreage on the return water and underground water storage using SWAT model

تداوم افزايش ميزان تقاضا در كشورهاي خشك و نيمه خشك باعث افزايش شكاف ميان عرضه و تقاضاي آب در آينده خواهد شد. بنابراين در اين نواحي به‌ويژه در بخش كشاورزي نياز ضروري به مديريت منابع آب، مديريت تقاضا و تخصيص براي دوري جستن از موقعيت‌هاي بحراني وجود دارد. هدف از اين مطالعه ارزيابي اثرات افزايش راندمان آبياري همراه با توسعه سطح زير كشت بر ميزان آب برگشتي و ذخاير آب زيرزميني با استفاده از مدل SWAT مي‌باشد. مدل SWAT  يك مدل مفهومينيمه‌توزيعي در مقياس حوضه‌اي است كه داراي بازده محاسباتي بالا است. پس از انجام شبيه‌سازي حوضه مورد مطالعه طي دوره 2005 تا 2014 در شرايط موجود و انجام واسنجي و صحت‌سنجي خروجي‌هاي مدل، دو سناريوي افزايش راندمان آبياري بدون افزايش سطح زير كشت و افزايش راندمان آبياري همراه با افزايش سطح زير كشت به مدل معرفي شد. نتايج نشان داد، با افزايش راندمان آبياري، ميزان آب مصرفي در توليد محصولات كشاورزي از 330 ميليون مترمكعب در سال در سناريوي پايه به 186 ميليون متر مكعب در سال كاهش يافت. همچنين حجم آب برگشتي به حوضه از 133 ميليون متر مكعب در سال در سناريوي پايه به 22/0 و 96/1 ميليون متر مكعب در سال به ترتيب در سناريوي افزايش راندمان آبياري بدون افزايش سطح زيركشت و افزايش راندمان آبياري همراه با افزايش سطح زيركشت، كاهش يافت. نسبت مقدار تغذيه آبخوان از آب برگشتي در شرايط پايه 6/29 درصد است كه با افزايش راندمان آبياري به صفر مي‌رسد.

The continued increase in demand in arid and semiarid countries, increasing the gap between supply and demand for water in the future. Therefore, in these areas, especially in the agricultural sector an urgent need for water resources management, demand management and allocation is to avoid critical situations. The aim of this study was to evaluate the effects of increasing irrigation efficiency along with the development of cultivation on return water, and the reserves of underground water using SWAT model. SWAT model is a conceptual and half distribution model at the basin scale that has high computational efficiency. After the simulation basin during the period 2005 to 2014 in base conditions and perform calibration and validation of model outputs, two scenarios of increased irrigation efficiency without increasing the area under cultivation and increasing irrigation efficiency along with increased cultivation was introduced to the models. Based on the results, by increase irrigation efficiency, the water used in agricultural production decreased from 330 million cubic meters per year to 186 million cubic meters per year in base conditions. Also the volume of return flow to the area decreased of 133 million cubic meters per year in base scenario to 0.22 and 1.96 million cubic meters per year in the scenario of increased irrigation efficiency without increasing the area under cultivation and increasing irrigation efficiency along with increased acreage respectively. The return of the amount of water feeding the aquifer from 29.6% in basic conditions with increasing irrigation efficiency reaches zero.