بررسي توارث پذيري و روابط عليت صفات مختلف ، عملكرد دانه و روغن كلزا در شرايط آب و هوايي خرم آباد

به منظور بررسي تنوع ژنتيكي بين ارقام كلزا از لحاظ صفات مورفولوژيكي، عملكرد و اجزاي عملكرد و شناسايي بهترين رقم مناسب با شرايط آب و هوايي خرم آباد، آزمايشي در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار، متشكل از 15رقم پاييزه و بهاره در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه لرستان انجام گرديد. در طول اجراي آزمايش از صفات مهم از جمله ارتفاع بوته، تعداد روز تا 50 درصد گلدهي، تعدا روز تا رسيدگي، تعداد خورجين در بوته، طول خورجين، تعداد دانه در خورجين، وزن هزار دانه، عملكرد دانه در واحد سطح، درصد روغن دانه و عملكرد روغن يادداشت برداري گرديد. ميانگين مربعات براي صفات اندازه گيري شده در سطح يك درصد براي همه صفات به جز طول خورجين معني دار گرديد. مقايسه ميانگين چند دامنه اي دانكن بين ژنوتيپ ها براي كليه صفات اندازه گيري شده در سطح 5 درصد اختلاف معني داري را نشان داد كه نشان دهنده وجود تنوع ژنتيكي در صفات مورد مطالعه ارقام مي باشد. در اين آزمايش ژنوتيپ شماره SLM-046 با عملكرد دانه 4177 و عملكرد روغن 1817 كيلو گرم در هكتار بيشترين عملكرد را دارا بود كه با بقيه ژنوتيپ ها اختلاف معني داري نشان داد. رابطه همبستگي عملكرد با وزن هزار دانه، تعداد دانه در خورجين، تعداد خورجين در بوته، طول خورجين، درصد روغن و عملكرد روغن در سطح يك درصد قوي، مثبت و معني دار بود. برآورد توارث پذيري براي كليه صفات به جز صفت ارتفاع نيز در اين آزمايش بالا بود. در اين بررسي ضرايب تنوع فنوتيپي كليه صفات بيشتر از ضرايب تنوع ژنتيكي بود كه نشان دهنده وجود اثرات عوامل محيطي براين صفات است. نتايج تجزيه عليت مو يد آن بود كه 3 صفت طول خورجين، تعداد خورجين در بوته و درصد روغن بيشترين اثر را بر عملكرد داشتند. تجزيه خوشه اي نشان داد كه مواد ژنتيكي مورد مطالعه در سه گروه تفكيك مي گردند به طوري كه دورترين فاصله ژنتيكي بين ژنوتيپ هاي Sahra و Sunday مشاهده شد.