مطالعه كارايي فني و عوامل مؤثر بر آن در صنعت گلاب‌گيري شهرستان كاشان

Study on the technical efficiency and its influential factors in rose water industray in city of Kashan, Iran

صنعت گلاب‌گیری به‌عنوان یك صنعت تكمیلی در منطقه كاشان، منبع درآمد و اشتغال‌زایی نسبتاً مهمی برای ساكنان شهر و روستاهای این شهرستان است. با توجه به محدودیت منابع تولید و پیشینه غنی ایران در تولید گلاب، در این مقاله با انجام مطالعه و بكارگیری اصول بهینه اقتصادی با كاربرد نهاده‌های تولید از جانب گلاب‌گیران كارایی فنی این محصول در سال 1388 در شهرستان كاشان مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات و داده‌ها از طریق تكمیل پرسش‌نامه از 100 گلاب‌گیر در 5 بخش جمع‌آوری شد. روش نمونه‌گیری، طبقه‌بندی با تخصیص متناسب است. پس از برآورد شكل تابعی ترانسلوگ و انتخاب آن به‌عنوان شكل بهینه روابط میان تولید و مصرف نهاده‌ها، كارایی فنی به روش تحلیل مرزی تصادفی بدست آمد. تابع تولید نشان داد كه 22% از تولیدكنندگان از نهاده گل بیش از حد بهینه استفاده می‌كنند و در مورد نهاده آب 28% از تولیدكنندگان در ناحیه اول تولید می‌كنند، یعنی با افزایش این نهاده می‌توانند تولید خود را افزایش دهند. میانگین كارایی فنی در شهرستان 97% است كه از كمینه 67% تا بیشینه 99% نوسان داشته است. همچنین عوامل مؤثر بر كارایی سن، تجربه، كسب علوم جدید و ایجاد درآمد جانبی بودند و از طریق افزایش تجربه، ترویج یافته‌های نوین و ایجاد درآمد جانبی می‌توانند كارایی خود را افزایش دهند.

Rosewater industry, a supplementary industry in Kashan, is one of the important sources of income and occupation for this province’s inhabitants. Due to the limitation of production resources and rich background in rosewater industry in Iran, technical efficiency of its production was studied using economic optimality principles with usage of production inputs from rosewater producers in city of Kashan in 2009. Information and data were collected through questionnaire from 100 rosewater producers in 5 sections. Sampling method was classification with proportional allocation. After estimation of Translog functional form and its selection as optimum form of relationships between production and inputs consumption, technical efficiency by stochastic frontier analysis was obtained. Results of the estimated production function showed that 22% of producers used flower input more than optimum level while 28% of producers used water input in first production area, i.e., with increasing of this input they could increase their production. The average of technical efficiency in sample was 97% which has fluctuated between minimum of 67% and maximum of 99%. Also, age, experience, getting new knowledge and creation of side revenue were effective factors on efficiency and with increasing of experience, getting new knowledge and creation of side revenue they can increase their efficiency.