اثربخشي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر فرسودگي شغلي و رضايت زناشويي كاركنان هلال‌احمر

The effectiveness of stress management training by cognitive behavioral method on burnout and marital satisfaction in Red Crescent staff

اثربخشي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر فرسودگي شغلي و رضايت زناشويي كاركنان هلال‌احمر سمانه سلطاني1، فريده دوكانه‌اي فرد2 1. كارشناس ارشد راهنمايي و مشاوره، دانشكده علوم تربيتي و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن، ايران. 2. نويسنده مسيول: استاديار گروه مشاوره، دانشكده علوم تربيتي و مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامي واحد رودهن، ايران. Email:faridehdokaneheei@yahoo.com دريافت: 26/8/94 پذيرش: 28/12/94 چكيده مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري بر فرسودگي شغلي و رضايت زناشويي كاركنان هلال‌احمر بود. روش: پژوهش از نوع نيمه‌آزمايشي است كه در آن از طرح پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل استفاده شد. جامعه آماري اين پژوهش را كاركنان هلال‌احمر (ستاد مركزي) تشكيل مي دهند. افراد نمونه در وهله اول به صورت نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله اي انتخاب و پس از تكميل پرسشنامه‌هاي رضايت زناشويي و فرسودگي شغلي براي ورود به تحقيق با استفاده از نمونه‌گيري تصادفي در دو گروه آزمايشي و كنترل (15 نفر براي هر گروه) برگزيده شدند. گروه آزمايش، در 10 جلسه گروهي آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري شركت كرد، درحالي‌كه گروه كنترل هيچ مداخله-اي دريافت نكرد. در نهايت، داده‌هاي جمع‌آوري و با استفاده از تحليل كواريانس تحليل شدند. يافته‌ها: براساس يافته‌ها، بين ميانگين نمرات پس‌آزمون گروه آزمايش و كنترل تفاوت معناداري وجود دارد و آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري به‌طور معناداري موجب كاهش فرسودگي شغلي و افزايش رضايت زناشويي كاركنان شده است. (01/0 > P) نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، انجام مداخلات بر اساس آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري مي‌تواند در بهبود وضعيت شغلي و زناشويي كاركنان هلال‌احمر مفيد باشد. كلمات‌كليدي: آموزش مديريت استرس به شيوه شناختي- رفتاري، فرسودگي شغلي، رضايت زناشويي، كاركنان هلال‌احمر.

The effectiveness of stress management training by cognitive behavioral method on burnout and marital satisfaction in Red Crescent staff Samaneh Soltani, MA in guidance and counseling, School of Education and Counseling, Islamic Azad University Branch Corresponding author: Farideh Dokaneheei, Assistant Professor, Department of Counseling, School of Education and Counseling, Islamic Azad University Branch Email: faridehdokaneheei@yahoo.com Received: November 18, 2015 Accepted: March 18, 2016 Abstract Background: This study examined the effectiveness of stress management training by cognitive-behavioral method on burnout and marital satisfaction in Red Crescent staff. Method: In this semi-experimental study, the pretest-posttest was used in control group. All staff of Red Crescent society of Tehran was studied and selected by multistage random sampling. Persons were assigned in both experimental and control groups (15 for each group) after completing both questionnaires of burnout and marital satisfaction. The experimental group participated in 10 group sessions of stress management training by cognitive-behavioral method, while the control group received no intervention. The collected data were analyzed by using analysis of covariance. Findings: The results show that there is a significant difference between the average grade of experimental and control groups post-test and cognitive-behavioral stress management training significantly reduces burnout and has increased marital satisfaction (P?0/01). Conclusion: According to the results, interventions based on stress management training by cognitive-behavioral method can improve employment and marital status Red Crescent staff. Keywords: stress management training by cognitive-behavioral method, burnout, marital satisfaction, Red Crescent staff