تكامد در قرآن ، تحليلي بر واژه ها و تركيبات تك كاربرد در قرآن كريم

واژه تكامَد (hapax legomenonو در عربي: اللفظ الفريد/ الفرائد) به كلمه اي اطلاق مي شود كه تنها يك بار در سراسر يك متن به كار رفته باشد. بنابراين به واژه اي كه تنها يك بار در متن قرآن كريم به كار رفته باشد و هيچ مشتق يا هم خانواده اي از آن، در متن قرآن نباشد، «تكامَد قرآني» مي گوييم. مثال هايي از تكامَد قرآني عبارتند از: صَمَد، اِرم، زنجبيل، يقطين، و تسنيم. بر اين اساس، واژه اي چون «تنور» را به سبب ذكر دوباره اش در قرآن (هود:40؛ مومنون: 27) نمي توان تكامَد دانست. چنين كلمه اي اصطلاحاً dis legomenon ناميده مي شود.[1] مقاله حاضر مي كوشد علاوه بر طرح و بررسي كلي مسائل پيرامون تكامَدهاي قرآني، فهرستي كامل از اين الفاظ ارائه دهد تا بر مبناي آن، بتوان تصوير روشني از تعداد، پراكندگي، دامنه، و دايره هاي معنايي تكامَدها در قرآن به دست آورد. اين فهرست مي تواند به صورت كلي يا جزيي موضوع بررسي ديگر محققان علاقمند به واژه شناسي قرآني شود. [1]. به همين سان، به واژه اي با سه كاربرد در يك متن، tris legomenon گفته مي شود.