بررسي تطبيقي جلوه‌هاي پايداري در شعر ابوالقاسم عارف قزويني و معروف رصافي

A Comparative Study of Resistance Manifestations in Poems by Abolqasem Aref Qazvini and Maroof Rasafi

ادبيات پايداري و مقاومت، فريادِ رساي ملت‌هاي مظلوم در برابر استعمار و حاكمان ظالم است كه شاعران آن را در اشعار خود به تصوير كشيده‌اند. ابوالقاسم عارف قزويني و معروف رصافي از جمله اين شاعران در ادبيات معاصر ايران و عراقند كه مضامين ادبيات پايداري در سروده‌هاي سياسي ـ اجتماعي آن‌ها به‌وضوح مشاهده مي‌شود. بنابراين، تحقيق در مضامين سياسي ـ اجتماعي شعر اين دو شاعر اهميت دارد و بسيار ضروري مي‌نمايد. در اين پژوهش مي‌كوشيم با روش توصيفي ـ تحليلي، جلوه‌هاي پايداري و مقاومت را در اشعار عارف قزويني و معروف رصافي بررسي كنيم و به اين سوالات پاسخ دهيم: در حوزه مقاومت و پايداري چه مضامين و مولفه‌هاي مشتركي در اشعار عارف قزويني و معروف رصافي مي‌توان مشاهده كرد؟ ويژگي‌هاي شعري اين دو شاعر در حوزه پايداري چيست؟ ابوالقاسم عارف قزويني و معروف رصافي از برجسته‌ترين شاعران ايراني و عراقي‌اند كه در خدمت به وطن خود شعر سروده‌اند و به‌عنوان سرايندگان متعهد و شاعران ادبيات پايداري شناخته شده‌اند. اين دو شاعر با زباني ساده و گاهي صريح در اشعار خود، به بسياري از مولفه‌هاي ادبيات پايداري اشاره كرده‌اند كه مهم‌ترين آن‌ها دفاع از وطن، استعمارستيزي، دعوت به اتحاد و پرهيز از تفرقه، شكايت از ستم حكمرانان، دعوت به بيداري امت اسلامي و ديگر موضوع‌هاي سياسي ـ اجتماعي است كه در اين مقاله به آن‌ها خواهيم پرداخت.

The literature of resistance is considered the potent voice of the oppressed nations against the arrogance and the oppressing rulers as portrayed by poets in their poems. Among others, Abolqasem Aref Qazvini and MaroofRasafi are two such poets in contemporary Iranian and Iraqi literary scene. The literature of resistance themes are prominently featured in their political-social poems. Therefore, it is important and even quite necessary to study political-social themes present in their poetry. Using a descriptive-analytical method, this study tries to explore manifestations of resistance in poems by AbolqasemArefQazvini and Maroof Rasafi in order to answer the following questions: what shared themes and elements of resistance can be seen in poems by ArefQazvini and MaroofRasafi? What are their poetic features as far as the literature of resistance is concerned? AbolqasemArefQazvini and MaroofRasafi are among renowned Iranian and Iraqi poets who have devoted their poems to serving their homeland, thus earning a reputation as committed poets of literature of resistance. Employing simple and occasionally outspoken language, they point to many elements of the literature of resistance, the most important of which include defending homeland, fighting arrogance, call for unity and avoiding division, complaining about the oppression of rulers, call for the awakening of the Islamic Ummah and other political-social issues mentioned in the paper.