سنگ‌شناسي، زمين‌شيمي و خاستگاه زمين‌ساختي توده‌هاي نيمه‌نفوذي كوه گورگور در شمال‌باختري معدن طلاي زرشوران (شمال‌باختر تكاب‌، آذربايجان‌غربي)

Petrology, geochemistry and tectonic setting of Kohe Gor Gor subvolcanic intrusions in the NW of Zarshouran gold deposit (NE Takab, West Azerbaijan)

توده هاي نيمه نفوذي (شبه آتشفشاني) كوه گورگور بخشي از مجموعه آتشفشاني نفوذي كوه گورگور در جنوب روستاي عربشاه تكاب، واقع در بخش مياني محور آتشفشاني تكابقره آغاج (در بخش شمالي پهنه ماگمايي اروميه دختر) هستند كه به صورت توده هاي نيمه ژرف با تركيب مونزونيت، كوارتز مونزونيت و ديوريت و به شكل گنبدي رخنمون يافته اند. بافت اين سنگ ها، گرانولار تا پورفيروييد با زمينه دانه اي تا ميكروگرانولار است. كاني هاي روشن متداول اين واحد هاي سنگي شامل پلاژيوكلاز و پتاسيم فلدسپار، و كاني هاي مافيك شامل كلينوپيروكسن و هورنبلند هستند كاني كوارتز نيز به صورت فرعي در آنها رويت مي شود. بر اساس مطالعات زمين شيميايي توده نيمه نفوذي كوه گورگور داراي ماهيت كالك آلكالن و متاآلومين بوده، متعلق به گرانيت هاي نوع I هستند. بر اساس نمودارهاي ژئوشيميايي، خاستگاه توده هاي كوه گورگور در ارتباط با يك پهنه زمين ساختي از نوع كمان قاره اي حواشي فعال قاره اي است. هماهنگي توزيع REE و عناصر ناسازگار بين نمونه ها مي تواند بيانگر ارتباط زايشي اين سنگ ها با يكديگر باشد. از سويي بالا بودن نسبت هاي LILE/HFSE و LREE/HREE و شباهت تركيب شيميايي اين سنگ ها با ماگماهايي كه در پهنه فرورانشي تشكيل مي شوند، احتمال تشكيل سنگ هاي منطقه در يك پهنه فرورانشي را تقويت مي كند. نتايج مطالعات سنگ زادي نشان مي دهد كه خاستگاه ماگماي مادر توده هاي نفوذي كوه گورگور مرتبط با ذوب بخشي گوه گوشته اي دگرنهاد (متاسوماتيسم) شده اي است كه بر اثر جاي گيري ماگماي مادر در پوسته زيرين سبب زايش گستره اي از سنگ هاي تفريق يافته تر در سطوح بالاتر شده است. به طور كلي، فرآيند پيدايش محور آتشفشاني تكابقره آغاج در زمان ميوسن فوقانيپليوسن، تحت ﺗﺄثير تداوم بالاآمدگي مجموعه دگرگوني حلقوي تكاب و خيزش ماگماهاي مادر و پارگدازش پوسته اي و شكل گيري توده هاي نيمه نفوذي غني از پتاسيم نوع I روي داده است. در زمان ميوسن پسينپليوسن و همزمان با ماگماتيسم گسترده ميوپليوسن در شمال باختر ايران و جنوب خاور تركيه، توده گنبدي كوه گورگور در محور آتشفشاني تكابقره آغاج جايگزين شده است.

The Kohe GorGor sub volcanic units in the GorGor dome is located in the south of Arabshah village between Zarshouran and Agh dare gold mines. These units are part of Kohe Gor Gor volcanoplutonic complex and composed highlevel sub volcanic micro dioritic and micro monzonitic plutons. This area is part of volcanic center between Takab and Qara Aghaj cities which refereed as TakabQara Aghaj volcanic belt within the northern part of UrmiaDokhtar magmatic arc. The Kohe GorGor subvolcanic units have metaluminous and calcalkaline affinity and represent most similarity to I type granites. The various petrogenesis diagrams indicate a subductionmetasomatized lithospheric mantle source for parent magma of Kohe Gor Gor which during its ascending to upper level and led to produces more evolved rock types that are emplaced at shallow depths. The Kohe Gor Gor subvolcanic units belong to post collision arc setting which emplaced in TakabQara Aghaj volcanic belt during late Mioceneearly Pliocene coincide with extensive MioPliocene magmatism in NW Iran and SE Turkey. The evolution processes of TakabQara Aghaj volcanic belt in the late Mioceneearly Pliocene is dominated by Takab core complex exhumation that accompanied with Decompressional melting of metasomatized lithospheric mantle and subsequently production of primary magma and its Ascending to upper level reservoirs and its modification by crustal melting ,assimilation and fractionation processes which finally produce more evolved felsic magmas which outcropped in the form of highK calcalkaline Itype sub volcanic intrusions in the some part of this belt.