توسعه‌سياسي و جامعه‌شناسي سياسي در بستر تحولات اجتماعي

نظريه‌هاي توسعه‌سياسي داراي مبادي و ريشه‌هاي فلسفي متفاوتي هستند، همچنين براساس موقعيت سياسي، بستر تاريخي و جغرافيايي كه در آن مطرح شده‌ از جهت‌گيري علمي، اقتصادي، جامعه‌شناختي، انسان‌شناختي، تاريخي، جغرافيايي و سياسي ويژه‌اي برخوردار مي‌باشند. در بين رويكردهاي مختلف علمي به توسعه، جامعه‌شناسي سياسي تاكيد و ديدگاهي را مدنظر دارد كه براساس آن به توسعه به مانند فراگردي توجه دارد كه به تغييرات اجتماعي گسترده‌اي دامن مي‌زند. همچنين از عوامل ساختاري، فرهنگي و شبكه‌هاي مبادلات اجتماعي درون و بيرون جوامع متاثر مي‌گردد. از اين جهت بررسي رابطه ميان توسعه‌سياسي و جامعه‌شناسي سياسي و تحول در اين رابطه در عرصه‌هاي گوناگون حايز اهميت است. هدف از پژوهش حاضر بررسي اركان توسعه‌سياسي و نقش جامعه‌شناسي در اين حوزه و همچنين تحولات آن در مطالعات جامعه‌شناسي نوين است. سوال اصلي كه مطرح مي‌شود اين است كه چه نسبتي ميان توسعه‌سياسي و مطالعات جامعه‌شناسي سياسي وجود دارد. فرضيه پژوهش بيانگر اين مطلب است كه جامعه‌شناسي سياسي با محور قرار دادن جامعه بعنوان مبناي تحولات سياسي، شناخت صحيح آن را بناي توسعه‌سياسي مي‌داند. اين پژوهش با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي در كنار متون معتبر به اين نتيجه دست يافته است كه با نزديك شدن به تحولات جهاني‌شدن، جامعه نقش اصلي را در توسعه‌سياسي بازي مي‌كند و مطالعات جامعه‌شناسي بر مدار اهميت جامعه نسبت به دولت‌محور بودن نظريه‌هاي توسعه تاكيد مي‌ورزد.