تحليل وضعيت شبكه هاي اجتماعي مجازي در ايران با رويكرد حوزه عمومي هابرماس (مورد مطالعه چند گروه فيس بوكي)

(The situational Analysis of virtual social networks in Iran by Habermasian’s public sphere Approach (Case study: Several Facebook groups

همراه با افزايش نقش روزافزون فضاي مجازي در زندگي اجتماعي پرسش هاي بنيادي ازجمله در مورد تاثيرات اجتماعي و سياسي فضاي مجازي و فناوري هاي مرتبط با آن به وجود آمده است. هدف از اين پژوهش بررسي امكان شكل گيري پديدار حوزه عمومي در شبكه هاي اجتماعي فيس بوك با توجه به معيارهاي حوزه عمومي هابرماس است. بدين منظور 8 گروه از ميان گروهاي فيس بوكي ايراني فعال در زمينه مسائل عمومي به صورت هدفمند انتخاب و با استفاده از روش تحليل محتوي كيفي مورد مطالعه قرار گرفته اند. يافته هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه كاربران با پيگيري مسائل مطرح شده در شبكه هاي مجازي در پيوند با دنياي اجتماعي خود، مي توانند نقش فعال تري در حوزه عمومي داشته باشند. همچنين يافته هاي به دست آمده نشان داد فيس بوك به رغم آنكه زمينه دسترسي شهروندان به اطلاعات مختلف و امكان گفت وگو بر سر موضوعات مختلف را فراهم آورده است، به دلايلي همچون، وجود توزيع نابرابر سرمايه هاي مختلف، خصلت سطحي بودن اطلاعات، ادامه دار نبودن مسائل مطرح شده، غلبه جلوه بر ايده، جنبه سرگرم كننده بودن مطالب، خصلت انتقادي نبودن مطالب؛ قابليت تبديل شدن به يك حوزه عمومي مجازي را ندارد.

With increasing of the expanding role of the cyberspace in social life، fundamental questions has been created such as about the social and political effects of the cyberspace and its related technologies. The aim of this study is to analyze the situation of Facebook social network with the approach of the Habermasian’s public sphere and possibility of the formation of virtual public sphere. For this purpose 8 Groups through active facebook groups purposefully have been selected and by using qualitative content analysis have been studied. The findings show that users by tracking issues discussed in virtual networks in connection with their social world، can have a more active role in public sphere. Findings also showed that Facebook، despite providing access for citizens to various information and the opportunity to speak on various topics، for reasons such as the uneven distribution of different capitals، superficial nature of the information، discontinuation of raised issues، Overcoming the display on the idea، fun aspect of the content، the lack of critical nature of the content and so on does not have the ability to become a virtual public sphere.