بررسي نقش عوامل هيدروژئومورفولوژيكي مؤثر در تأمين آب و مكان‌گزيني سكونتگاه‌ها با استفاده از روش تحليل سلسه مراتبي(AHP) در شهرستان مياندوآب

An Investigation of the Effect of Some Hydro-Geomorphological Factors on Water Supply and Allocation of Settlements by Applying the Analysis of Hierarchical Process (AHP) Case Study: Miyandoab City

در حيات انسان تأمين آب، از مسائل مهم از گذشته تا حال بوده است منابع آب سطحي و زيرزميني از منابع با ارزش به شمار مي­ رود و اين منابع فراهم­ كننده­ ي آب مصرفي مردم مي­ باشند. در شرايط موجود با عنايت به روند ازدياد جمعيت­، توسعه فعاليت­ هاي كشاورزي­، صنعتي و بهره­ برداري بي­رويه، شناخت پتانسيل آبي هر منطقه جهت حفاظت و استفاده بهينه از منابع آب ضروري است. در اين پژوهش به اولويت ­بندي عوامل هيدروژئومورفولوژيكي در تأمين آب و مكان گزيني سكونتگاه­ ها پرداخته شد. در اين مطالعه از تصوير TM، 2011 ماهواره لندست استفاده شد. فاكتورهاي هيدروژئومورفولوژي انتخاب شده عبارتند از: شيب، جهت شيب، ليتولوژي، كاربري زمين و ... كه در محيط GIS آماده شد سپس با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي وزن دهي لايه­ ها انجام شد. صحت­ سنجي پژوهش نيز بدين طريق بود كه نتايج به دست آمده با همه­ ي لايه ­هاي اطلاعاتي به عنوان محدوده­ هاي معيار مقايسه و مشخص شد كه مناطق انتخاب شده به عنوان خيلي مناسب و مناسب براي مكان­ گزيني داراي شرايط ايده ­آل مي­باشند. مي­ توان نتيجه­ گيري كرد كه فرآيند تحليل سلسله­ مراتبي عملكرد مناسبي در تعيين عوامل هيدروژئومورفولوژيكي در تأمين آب و مكان­ گزيني دارد. تفسير ضرايب نشان داد كه، فاصله از رودخانه، بارندگي و طبقات ارتفاعي نقش مهمي دارند.

Water supply has been one of the most important issues in human life since the ancient times. Surface and underground water resources are valuable resources that supply fresh water to human use. Regarding the increase in human population, agricultural and industrial development, and overusing water, the study of any area's water potentials is essential for its protection and efficient water use. In this study, the prioritization of hydro-geomorphological factors in water supply and allocating appropriate settlements were investigated. In addition, the TM image of Landsat Satellite, 2011, were used. The selected Hydro-geomorphological factors included slope, slope direction, lithology, land use, and the like, which were prepared in the GIS environment. Then, through the analysis of a hierarchical process, weighting of the layer was performed. The accuracy of the measurement in this study was verified using the comparison of the obtained results with all layer information as the standard. It was revealed that the places which were marked as very suitable and suitable had the best conditions. It could be concluded that the process of AHP has a better function in determining hydro-geomorphological factors in water supply and identifying the allocation of settlements. In addition, the interpretation of the results revealed that the distance from the river, rain fall and elevation the most significant factors.