نقدي بر ديدگاه هاي سيد قطب درباره جاهليت مسلمانان

A Critical Study of Seyyed Qutb’s ideas about Muslims` Ignorance

سيد قطب يكي از اعضاي اخوان المسلمين مصر بود كه به اتهام فعاليت عليه حكومت، در سال 1966 اعدام شد. بيشتر انديشه هاي وي مربوط به مفهوم جاهليت است كه عبارت مي شود از رد مسلماني مسلماناني كه از شيوه زندگي اسلامي (از نظر قطب) فاصله گرفته اند. در اين پژوهش، نوشته هاي سيد قطب به روش كتاب خانه اي مطالعه و بررسي شد و اين نتيجه حاصل آمد كه اغلب انديشه هاي اصلي سيد قطب بي سابقه نيستند، بلكه انديشه هايي هستند كه در تاريخ اسلام در ميان علماي مسلمان وجود داشته اند، اما سيد قطب آنها را به زبان ديگري بيان كرده و گاهي واژه هاي غلط و گمراه كننده اي را براي بيان منظور خود به كار گرفته است. همچنين، معلوم شد كه دغدغه و انگيزه قطب، كوبيدن جامعه و نظام حكومتي و مخالفت با آن به هر قيمتي بوده است؛ به گونه اي كه وي در اين راه، گاه از مفاهيم اسلامي استفاده نادرست كرده است.

Seyyed Qutb was a member of Egyptian Ikhwan ul-Muslimin who was executed in 1966 because of accusations of activities against Egyptian government. Main parts of his thoughts were about the concept of Jahiliyah (ignorance) and included the rejecting of the contemporary Muslims as true ones. In this research، Qutb’s writings were studied using the library method and the result gained was that his main thoughts were not new ones and they used to exist in olamas’ thoughts during the history of Islam but he used new and sometimes wrong and delusive words to express them. It also turned out that the main reason for this problem was Qutb’s enthusiasm for opposing the society and government by using any means in way that sometimes he has used Islamic concepts in a wrong way.