بررسي فراواني آلل‌هاي HLA-DRB1, DQB در بيماران مبتلا به سل قوميت سيستاني در مقايسه با افراد كنترل سالم

HLA-DRB1, DQB1 allele frequencies in Iranian patients (sistani ethnic) with tuberculosis and healthy control

زمینه و هدف: بیماری سل یك معضل بهداشتی در سراسر جهان است. حدود یك سوم جمعیت جهان با این باكتری آلوده هستند كه تنها %۱۰-۵ افراد به سل فعال مبتلا می‌باشند. عوامل ژنتیكی و محیطی در ابتلا به این بیماری نقش مهمی ایفا می‌كنند. مطالعات نشان داده است كه آلل‌های Human leukocyte antigen (HLA) در دفاع میزبان در این بیماری اهمیت زیادی دارند. در این مطالعه فراوانی آلل‌های HLA در گروه شاهد و كنترل مورد بررسی و مقایسه آماری قرار گرفته‌اند. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت تحلیلی و به‌روش مورد- شاهد (Case-control) انجام گرفته است. این بررسی از مهر ماه تا اسفند ۱۳۹۴ تعداد ۵۰ بیمار مبتلا به سل از نژاد سیستانی و ۱۰۰ نفر گروه كنترل سالم سیستانی ساكن استان گلستان، دانشگاه علوم پزشكی گلستان، مركز بهداشت انتخاب شدند، نمونه‌ها پس از انتقال به تهران آزمایشگاه ایمونوژنتیك دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی تهران، استخراج ژنومیك DNA و سپس آلل‌های HLA كلاس II (HLA-DRB1 و -1DQB) با روش PCR-SSP تعیین گردید. یافته‌ها: فراوانی آلل DRB1*۰۴:۰۳ (۰/۰۱P=)، DRB1*۱۴:۰۴ (۰/۰۱P=)، DQB1*۰۶۰۱ (۰/۰۰۴P=) و DQB1*۰۲۰۱ (۰/۰۰۹P=) در بیماران به‌طور معناداری از گروه كنترل بیشتر بود، درحالی‌كه فراوانی آلل‌های DRB1*۰۷ (۰/۰۰۰۳P=) در گروه كنترل بیشتر بود. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان می‌دهد كه احتمالا برخی از آلل‌های HLA كلاس  IIدر استعداد ابتلا به سل و برخی دیگر در محافظت از بیماری در قومیت سیستانی نقش دارند. با این حال مطالعه نقش آلل‌های HLA در اقوام و جمعیت‌های مختلف ضروری است.

Background: HLA disease association was investigated in several autoimmune, cancer and infectious diseases. The outcome of tuberculosis (TB) infection may be influenced by host genetic factors like MMP-1, MCP-1, IL-10, IL-12, TNF-α, IFN-γ and human leukocyte antigen (HLA). Given the paucity of information with regard to the association between the human leukocyte antigens (HLA) and TB infection among Iranians, we aimed to identify HLA polymorphisms that might confer susceptibility or protect against TB. Methods: In this case-control study, to investigate the association between the HLA-DRB1 and DQB1 alleles and TB, 50 patients with tuberculosis were selected from Sistani population in Golstan University of Medical Sciences, Golestan Province, North East of Iran, from September 2015 to February 2016. Allele frequencies in patients were compared with a 100 aged and sex match control group from healthy blood donor of that ethnic population. HLA-DRB1 and -DQB1 alleles were determined using polymerase chain reaction based on sequence specific primer (PCR-SSP) method by low to intermediate resolution kits supplied by CTS (Collaborative Transplant Study, Heidelber University, Germany). Using EPI-info statistical software Chi-square test and fisher exact test, 95% confidence interval and odd ratio were calculated and allele frequencies in patients and control subjects were compared. P-value less than 0.05 were considering statistically significant. Results: The results of this study showed a significant increase and positive association  with -DRB1*04:03 (OR=3.13, CI 95% (2.47-3.96), -DRB1*14:04 (OR=3.13, CI 95% (2.47-3.96), -DQB1*0201 (OR=2.67, CI 95% (1.18-6.04), -DQB1*0601 (OR=3.16, CI 95% (1.36-7.73) ,while the frequency of -DRB1*07 (OR=0.16, CI 95% (0.05-0.52) were lower in patients than control group and shows negative association. Conclusion: The results of this study confirmed some of the previous positive and/or negative association, however it is suggested that HLA-DRB1*04:03, -DRB1*14:04, -DQB1*0201, -DQB1*0601- have an important role in susceptibility to tuberculosis infection and -DRB1*07 was associated with protection in Iranian Sistani population. Larger case-control sample size studies may be helpful to confirm our investigation. In addition population-specific studies is needed for evaluation of the role of HLA polymorphisms in tuberculosis in different ethnic groups.