ارزيابي تطبيقي معيارهاي سنّتي و جديد اجتماع پذيري و تحقق آن در دو محلّة سنّتي و جديد (مطالعة موردي: محلة جلفا، سپاهان شهر اصفهان)

ارتقاي تعاملات اجتماعي در محلّه از مهم‏ترين جلوه‏‏هاي تحقق پايداري در شهرها است. پژوهش حاضر ابتدا به بررسي تلقي ذهني اهالي هر دو محلّه از تفاوت شاخصه ‏هاي اجتماع‏پذيري در گذشته و امروز و پس از آن به تبيين ميزان اجتماع‏پذيري با هر دو معناي سنّتي و جديد آن در سطح محلّه هاي سنّتي و جديد شهر اصفهان با استفاده از ديدگاه ساكنان مي ‏پردازد تا از اين طريق بتوان راهكارهايي را براي ترميم و بازخواني اجتماع ‏پذيري در محلّه‏ هاي جديد و قديم استخراج و پيشنهاد نمود. رويكرد تحقيق كيفي و استدلالي و راهبرد آن استدلالي و همبستگي و از نوع بررسي تطبيقي است كه در آن با استخراج شاخص‏هاي مؤثر بر پايداري اجتماعي محلّه ها از مطالعات اسنادي و روش تحليل محتوا و بررسي اعتبار آن ها با دلفي نخبگاني و پس از آن مراجعه به اهالي هر دو محل و بررسي تلقي ذهني آن ها از هر نظام اجتماعي و ارزيابي آن ها از محلّه خود، همبستگي معيارها نظري نخبگان و اهالي در هر دو نظام و فكري و تطبيق آن ها با نظام كالبدي مربوطه شناسايي و ميزان پايداري اجتماعي هر محلّه با روش هاي كمي بررسي شده است. جامعة آماري پژوهش را ساكنان هر دو محلّه جلفا و سپاهان شهر تشكيل داده اند. حجم نمونه بر اساس سطح اطمينان 95 درصد و احتمال خطاي 5 درصد براي 171 نفر تعيين شد. اعتبار اين پرسشنامه با توجّه به آلفاي كرون باخ براي محلّة جلفا معادل 0.715 و براي محلّة سپاهان شهر معادل 0.908 مورد تأييد قرار گرفت. شاخص‏ها در سه گونه(كالبدي فضايي، فرهنگي اجتماعي و انساني) و زير شاخص‏هاي اصلي طبقه‏بندي گرديد. با ارزيابي نظر خبرگان در مورد امتياز هر شاخص در اجتماع‏پذيري محلّه سنّتي و جديد و امتياز اختصاص يافته توسط ساكنان در شاخص‏هاي مورد بحث، اين نتيجه حاصل گرديد كه شاخص فرهنگي- اجتماعي و كالبدي- فضايي در محلّه نوين سپاهان‏ شهر و در طرف مقابل شاخص انساني در محلّه سنّتي جلفا امتياز بيش تري را در اجتماع‏پذيري به خود اختصاص داده اند كه مي توان با تمركز بر عوامل تاثيرگذار بر اين شاخص ها (در محلّه نوين تمركز بر شاخص انساني و در محلّه سنّتي تمركز بر دو شاخص ديگر) اجتماع پذيري هر محلّه را ارتقا بخشيد.

Promotion of social interactions in the neighborhood is one of the most important images of achieving sustainability in cities. The present study describes the socialization in both tradi-tional (Jolfa) and modern (Sepahanshahr) neighborhood, using residents opinions to extract and suggest some approaches to recover and read-out sociability in neighborhoods. In mod-ern and traditional neighborhoods, the research approach was qualitative and discursive, and it’s strategy was discursive and correlative, and was of comparative study type, in which, by extracting effective indexes on social interaction of neighborhood from documentary and con-tent analysis, social correlation and sustainability of each neighborhood with the quantitative methods, have been investigated. It can be focused on the affecting factors in these indicators (on human index in the modern neighborhood and focus on other indices in the tradition-al neighborhood), to promote sociability of every neighborhood. On this account, it can be claimed that, life in neighborhood at present and future depends on human presence and his/her interaction with the environment. In this regard, neighborhood is responsible to provide human needs for his/her presence in neighborhood space to spend leisure time, purchase, etc. So, depending on the complexity of contemporary urban issues and that the neighborhood is the original cell of social life of people, attention to the social aspects of neighborhoods is in- evitable. The effective components in the neighborhood sociability, extracted out of the views and opinions, were investigated in the article. In this study, attitudes and perceptions of resi-dents about the affecting factors in sociability are important in order to organize present status and prepare suitable solutions and strategies for promoting sociability. Traditional and modern neighborhoods in today’s Iran culture can not provide favorable conditions for sociability. New essential strategies should be considered in traditional and modern neighborhoods. However, modern neighborhoods within the context of modernity, are demanding more modernity.