بررسي و ارزيابي تأثيرات تغيير اقليم بر پارامترهاي هيدرو‌اقليمي حوضۀ سد اكباتان (استان همدان)

Assessing climate change impacts on hydro-climatic parameters in the dam basin of Ekbatan, Hamedan

تغيير اقليم يكي از عوامل مهمي است كه بخش هاي مختلف زندگي انسان روي كره زمين را تحت تاثير قرار خواهد داد و تاثيرات زيان باري بر منابع زيست محيطي، اقتصادي اجتماعي و به ويژه منابع آب، با تغيير در بارندگي، مقدار و زمان وقوع رواناب خواهد داشت. يكي از راهكارهاي كاهش تاثيرات ناشي از تغيير اقليم، ارزيابي تاثيرات آن بر بارندگي، دما و رواناب در هر منطقه است. در اين تحقيق عدم قطعيت تاثيرات ناشي از تغيير اقليم بر دما، بارندگي و رواناب در حوضه آبخيز سد اكباتان با استفاده از مقايسه مدل هاي HadCM3MPEH5، وIPCM4 تحت دو سناريوي A2 و B1 براي دوره 2045- 2065 ارزيابي شده است. بنابراين، ابتدا كارايي مدل LARS-WG براي ريزمقياس نمايي متغيرهاي بارش و دما تعيين و سپس مدل هيدرولوژيكي IHACRES به منظور شبيهسازي رواناب بررسي شد. در نهايت، اطلاعات ماهانه بارندگي، دما و رواناب براي دوره 2045 ـ 2065 نسبت به دوره پايه 1983 ـ 2010 بررسي شدند. نتايج نشان مي د هد ميزان دماي متوسط سالانه دوره 2045 ـ 2065 طبق سناريوي A2، 2/12 و B1، 1/12 درجه سانتيگراد افزايش و ميزان بارندگي طبق سناريوي A2، -6/1 و B1، -1/4 درصد كاهش مييابد. همچنين طبق سناريوي A2 ميزان رواناب 17/2- درصد و B1، -4/19 درصد كاهش مييابد. با در نظر گرفتن عدم قطعيت مدلهاي اقليمي تحت دو سناريوي A2 و B1 مقدار دما ي حوضه افزايش و بارندگي كاهش مييابد و اين تغييرات تاثيرات منفي زيادي بر رواناب حوضه خواهد داشت.

Climate change is one of the most important factors that will affect different parts of human life on earth and will be adverse effects on environmental resources, economic, social and especially water resources, with changes in rainfall and timing of runoff amount.One of the strategies to mitigate the effects of climate change is to assess its effects on precipitation, temperature and runoff in each region.In this reaserch, assessing uncertainty of climate change models; MPEH5, HadCM3 and IPCM4 for 2045-2065 period under two scenarios and affects on temperature, rainfall and runoff in the basin Ekbatan, Hamedan. So first determine efficiency LARS-WG model for downscaling of temperature and precipitation variables then assessing IHACRES hydrological model to simulate the runoff. Finally the monthly rainfall, temperature and runoff data were analyzed for the period 2065-2045 compared to base period 2010-1983. The results show that the annual mean temperature increase in 2065-2045 period under the scenario A2, 2/12 and B1, 1/12 ° C and annual rainfall decreases under the scenario A2, -6/1 and B 1, -1/4 percent. In addition, runoff decreases under the A2 scenario -17/2% and B1, -4/19 percent. In view of the uncertainty of climate models under two scenarios A2 and B1 increase temperature and decreases rainfall in the basin and These changes will have negative effects on amount of runoff in the basin