طراحي و پياده‌سازي سيستم خبره تغذيه در بارداري

A Nutrition Expert System for Pregnant Women

مقدمه: يكي از حساس‌ترين و مهم‌ترين دوران زندگي يك زن، دوران بارداري است. برخورداري از يك برنامه غذايي مناسب با توجه به فيزيولوژيك و خصوصيات ويژه فردي در جهت تامين نيازهاي تغذيه‌اي مادر و جنين، كنترل وزن و پيشگيري از عوارض و بيماري‌هاي مختلف اين دوران، امري ضروري مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف ارايه يك سيستم هوشمند تغذيه در جهت پايش وزن‌گيري و مشاوره تغذيه زنان باردار انجام ‌شد. روش بررسي: اين مطالعه از نوع توصيفي بود و بر روي 100 نفر از زنان باردار كه به صورت تصادفي انتخاب شدند، انجام گرفت. در طراحي اين سيستم، از روش طراحي سيستم‌هاي خبره بر پايه قانون و تكنيك استنتاجي زنجيره پيش‌رو استفاده گرديد. سيستم خبره طراحي ‌شده در دو بخش پايش وزن‌گيري و پيشنهاد رژيم غذايي بر پايه وب پياده‌سازي شد و مورد استفاده قرار گرفت. سپس خروجي سيستم با توصيه‌هاي واقعي ارايه ‌شده توسط كارشناس تغذيه مقايسه گرديد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي به‌ دست ‌آمده از شاخص Kappa در نرم‌افزار SPSS، سيستم طراحي شده با تشخيص ارايه ‌شده از سوي كارشناس تغذيه در بخش‌هاي پايش وزن‌گيري و پيشنهاد رژيم غذايي به ترتيب 89/0 (خيلي قوي) و 79/0(قوي) تطابق داشت. نتيجه‌گيري: به‌ كارگيري سيستم خبره تغذيه در بارداري، كمك موثري در جهت بهبود رژيم غذايي سالم، وزن‌گيري مناسب و بارداري بي‌خطر در زنان باردار به ويژه در مناطقي كه دسترسي به متخصص تغذيه به آساني امكان‌پذير نيست، مي‌نمايد.

Introduction: Pregnancy is one of the most sensitive and important periods of a woman’s life. It is necessary to have a proper diet program based on physiologic changes and individual characteristics during pregnancy in order to meet the needs of mother and fetus, weight control, and prevention of different diseases and complications. The aim of this research was to implement an expert system for weight control surveillance and nutritional consulting. Methods: This study was an applied and descriptive study as performed on a random sample of 100 pregnant women. The system designing was created using expert systems methods based on rules and forward chaining technique. The web-based expert system was designed in two sections: weight controlling and suggestive diet. Then, the system output was compared with the actual advices provided by nutrition experts. Results: Using kappa index in SPSS software, the similarity of the results of designed system to the diagnosis by nutritionist was 0.89 (very strong) in weight control surveillance, and 0.79 (strong) in proposed diet. Conclusion: The findings of the study show that such systems can play an effective helping role in promoting healthy diet, weight control, and using diet among pregnant women, especially those who cannot easily access an expert nutritionist in some areas.