تأثير محلول پاشي سولفات آهن و روي بر ويژگي هاي كمي و عملكرد اسانس گياه گشنيز (.Coriandrum sativum L)

(Effect of foliar application of iron and zinc sulfate on quantitative traits and essential oil yield of coriander (Coriandrum sativum L

به‌ منظور بررسي تأثيرمحلول‌ پاشي سولفات آهن و روي بر عملكرد كمي و كيفي گشنيز آزمايشي به‌صورت طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال 1394 در مزرعۀ تحقيقاتي دانشگاه پيام نور مرند اجرا شد. تيمارها شامل شاهد، محلول‌پاشي آهن (در مرحلۀ ساقه‌دهي، گلدهي و مرحله‌هاي ساقه‌دهي + گلدهي)، محلول‌پاشي روي (در مرحلۀ ساقه‌دهي، گلدهي و مرحله‌هاي ساقه‌دهي + گلدهي)، محلول‌پاشي آهن و روي (در مرحلۀ ساقه‌دهي، گلدهي و مرحله‌هاي ساقه‌دهي + گلدهي) بودند. نتايج نشان داد، محلول‌پاشي بر همۀ صفات مورد بررسي به‌جز شمار شاخه‌هاي فرعي تأثير معني‌دار داشت. كاربرد آهن و روي ويژگي‌هاي گياه را در مقايسه با تيمار شاهد بهبود داد. بالاترين ارتفاع، شمار شاخۀ فرعي، وزن خشك كل، وزن هزاردانه، عملكرد دانه و عملكرد اسانس از محلول‌پاشي تركيبي آهن و روي در هر دو مرحلۀ ساقه‌دهي و گلدهي به دست آمد. محلول‌پاشي آهن و روي در مرحله‌هاي ساقه‌دهي و گلدهي در مقايسه با تيمار شاهد عملكرد دانه را بيش از دو برابر افزايش داد. بيشترين و كمترين عملكرد اسانس (3/31 و 1/11 كيلوگرم در هكتار) به ترتيب از كاربرد تيمار‌هاي محلول‌پاشي آهن و روي در مرحله‌هاي ساقه‌دهي و گلدهي و تيمار شاهد به دست آمد. در كل نتايج نشان داد، محلول‌پاشي تركيبي آهن و روي در مرحله‌هاي ساقه‌دهي و گلدهي‌ مي‌تواند عملكرد كمي و كيفي گياه گشنيز را بهبود داده و به‌عنوان يك راهكار مديريتي مناسب استفاده شود.

In order to investigation of effect of iron and zinc sulfate on quantitative and qualitative yield of coriander, an experiment was conducted as randomized complete block design with three replications during 2015 on the Research Field of Payam Noor University of Marand. Treatments consisted of control, foliar application of iron (in stem elongation, flowering and stem elongation + flowering stages), foliar application of zinc (in stem elongation, flowering and stem elongation + flowering stages) and foliar application of iron and zinc (in stem elongation, flowering and stem elongation + flowering stages). Results showed that foliar application had significant effect on all studied traits except number of lateral branches. The application of iron and zinc improved plant traits in comparison to control. The highest values of plant height, number of lateral branch per plant, total dry weight, 1000-seed weight, seed yield and essential oil yield were gained of foliar application of iron and zinc in both stem elongation and flowering stages. Foliar application of Fe +Zn in stem elongation and flowering stages more than twice increased grain yield compare to control treatment. The highest and the lowest essential oil yield (3.31 and 1.11 kg/ha) was gained in application of Fe + Zn (in stem elongation and flowering stages) and control treatments respectively. In general, results showed that simultaneous foliar application of iron and zinc in stem elongation and flowering stages can be improved quantitative and qualitative yield of coriander which could be used as a suitable management strategy.