طراحي برنامۀ آموزشي هوش هيجاني و مطالعۀ اثربخشي آن در كاهش مشكلات رفتاري نوجوانان تك والد با مشكلات هيجاني و رفتاري

Developing an emotional intelligence program and its effectiveness on decreasing behavior problems of adolescents with emotional and behavioral problems that living in single-parent families

اين پژوهش با هدف طراحي برنامۀ آموزش هوش هيجاني و بررسي اثربخشي آن بر كاهش مشكلات رفتاري نوجوانان تك‌والد با مشكلات هيجاني و رفتاري انجام شده است. اين برنامه در ده جلسه دوساعته و به روش كارگاهي ارائه شده است. اين پژوهش در زمرۀ طرح‌هاي شبه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري با گروه كنترل است. گروه نمونه با گزينش هدفمند شامل 28 نفر از نوجوانان دختر تك‌والد با مشكلات هيجاني و رفتاري بودند كه با افت آزمودني‌ها، يازده آزمودني در گروه آزمايشي و دوازده نفر در گروه كنترل شركت داشتند. در اين پژوهش پرسشنامۀ رفتاري كودك (CBCL) و فرم خودسنجي نوجوانان (YSR) (آخنباخ و رسكورلا، 2001؛ مينايي، 1390) مورد استفاده قرار گرفته است. تحليل داده‌ها‌ به روش تحليل واريانس چندمتغيره با طرح اندازه‌گيري‌هاي مكرر نشان داد كه با آموزش برنامۀ هوش هيجاني، مشكلات رفتاري آزمودني‌ها كاهش يافته، و اثربخشي برنامه تا مرحلۀ پيگيري نيز پايدار بوده است

The purpose of this study was to develop an emotional intelligence training program and to evaluate its effectiveness on decreasing behavior problems of adolescents with emotional and behavioral problems that living in single-parent families. This program was offered through workshop which consisted of 10 sessions, two hours per session. The study utilized a quasi-experimental research method with pretest-posttest and follow-up with control group. The sample of the study was selected by a purposive sampling method and11 students in the experimental group and 12 students in the control group were among the adolescents with emotional and behavioral problems that living in single parent families. The instruments used in this study included Child Behavior Checklist (CBCL), and Youth Self Report (YSR), (Achenbach&Reskula, 2001; Minaee, 2012). The obtained data was analyzed using Repeated Measures of Analysis of Variance, which showed that emotional intelligence training program could significantly decrease behavior problems in adolescents with emotional and behavioral problems in single parent families