تحليل و بررسي نقش تحولات و تقسيمات سياسي بر توسعۀ شهري با استفاده از مدل SAR (مطالعۀ موردي: استان گلستان)

Analysis and review the role of developments and political divisions on urban development Using SAR Model (Case Study: Golestan Province)

از جمله ابزارهاي قدرتمند دولت در زمينة الگوي نظام شهري در هر منطقه كه با انگيزة تمركززدايي صورت مي‌گيرد، سازمان‌دهي سياسي فضا و تقسيمات كشوري است كه با تأثيرپذيري از عوامل مختلفي شكل مي‌گيرد و بر بسياري از معادلات ساختاري از جمله الگوي توسعه تأثيرگذار است. استان گلستان نيز از اين قاعده مستثنا نيست و با داشتن چهارده شهرستان روند شهرنشيني مختلفي را گذرانده است؛ از اين‌رو پژوهش در اين رابطه امري ضروري به‌نظر مي‌رسد و بدين منظور پژوهش حاضر با استفاده از روش توصيفي-تحليلي و پيمايش ميداني به بررسي و تحليل نقش تحولات و تقسيمات سياسي استان گلستان و تأثير آن بر توسعة شهري در منطقة مذكور پرداخته است. روش به‌كاررفته در اين پژوهش روش تصميم‌گيري چندمعيارة MADM، و مدل تحليلي آن نيز بر مدل SAR مبتني است كه براي بررسي ميزان اثرگذاري تقسيمات سياسي جديد (استان شدن گلستان و تفكيك از استان مازندران) از شش بعد توسعه (اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياسي، انساني و زيرساختي) استفاده شده است. با توجه به يافته‌ها در‌مي‌يابيم كه براساس روش SAR شهرستان گرگان با ضريب 6/. بيشترين سطح توسعه، و شهرستان كلاله با ضريب 5/24 كمترين سطح توسعه را بين شهرستان‌هاي استان گلستان دارد. درواقع، گرگان بيشترين و كلاله كمترين تأثيرپذيري را از تحولات جديد سياسي استان داشته‌اند.

Among the powerful tools of the state in the context of the urban system model in each region, which is driven by decentralization, Political organization of space and divisions is a country that is influenced by various factors and is interacting with many of the structural equations, including the developmental pattern. Golestan province has been no exception, and having 14 cities has undergone a different urbanization process, it seems essential that research in this regard. For this purpose, the present study uses a descriptive-analytical method and field survey to investigate the role of political developments and divisions in Golestan province and its impact on urban development in the mentioned region. The method used in this research is MADM multi-criteria decision making and its analytical model based on the SAR model. and to evaluate the effectiveness of new political division (Province of Golestan and separation from Mazandaran province) six dimensions of development (economic, social, cultural, political, human, and infrastructure) have been used. The findings show that according to the SAR method, Gorgan city with the coefficient of 0.6 has the highest level of development and Kalaleh city with a coefficient of 5.24 has the least development level among the cities of Golestan province. Indeed, the Gorgan city has the most impact, and Kalaleh city has the least impact on the new political developments in the province.