مناسباتِ سلاطين دهلي با مشايخ چِشتيه و سهرورديه

A Survey on Relations between the Delhi Sultans (602/1205-932/1525) and Chishtiyya and Suhrawardiyya Masters

صوفيان نقش مهمي در ترويج اسلام در شبه قاره هند داشتند. چشتيه و سهرورديه از نخستين طريقه هاي صوفيانه بودند كه به شبه قاره هند راه يافتند و در سده هاي هفتم و هشتم هجري، هم زمان با اوج اقتدار سلاطين دهلي (حك: 602-932)، مشايخ اين دو طريقت، نفوذ معنوي زيادي در بين طبقات مختلف مردم يافتند. اين موضوع موجب شده بود تا بيشتر سلاطين دهلي، رابطه دوستانه و محترمانه اي با صوفيان داشته باشند و بكوشند با به خدمت گرفتن آنها در امور سياسي و حكومتي، براي خود مقبوليت و مشروعيت، كسب كنند. نگرش مشايخ چشتيه و سهرورديه درباره ارتباط با سلاطين و پرداختن به امور سياسي متفاوت بود. مشايخ چشتيه، غالباً از پرداختن به امور سياسي و حكومتي امتناع مي كردند، اما مشايخ سهرورديه از آغازِ تشكيل حكومت سلاطين دهلي، عهده دار برخي از مناصب مهم حكومتي چون «شيخ الاسلام» شدند. اين مقاله مناسبات سلاطين دهلي با مشايخ چشتيه و سهرورديه را بررسي كرده است.

The Sufis had a great role in Islam promulgation in India Subcontinent when they migrated to India. Chishtiyya and Suhrawardiyya are considered as the first Sufi sects that entered into this land. Contemporary with the Delhi Sultans power peak in 7th and 8th centuries, they obtained great spiritual influence among the people from different strata. This caused the majority of Delhi Sultans to have close and respectfully relations with Sufis. They tried to attract them toward their courts to obtain legitimate and support for their reigns, from both political and governmental aspects. The masters of these two sects had different stances, whereas most of Chishtiyya masters refused entering into political and governmental affairs, Suhrawardiyya masters accepted some responsibilities such as “Sheikh- ul- Islam”. In this essay the relations between the mentioned Sufis sects and Delhi Sultans, and especially the most important changes of their relationships, are studied in details.