مباني جرم انگاري جرايم اقتصادي در فقه اماميه

Criminalization Principles of Economic Crimes in Shia Jurisprudence

اقتصاد در عصر مدرنيته و با شكل­ گيري دولت، معنا و مفهوم وسيع و نويني يافته و وارد عرصه ارزش­ هاي اعتباري شده است. اعتباريات برعكس واقعيات، حوزه­ هاي وسيع و گسترده­ اي را دربر مي‌گيرد. با اين پيش‌فرض، اقتصاد از دامنه و حوزه فعاليت بسيار وسيعي برخوردار شده كه مستلزم ضابطه­ مندي جديد، بر اساس گزاره­ هاي وحياني است. براي نيل به هدف موردنظر، اين مقاله درصدد است مبناي وحياني- عقلاني جرم ­انگاري جرايم اقتصادي را به روش تحليلي، استخراج، توضيح و تبيين نمايد. اين مسئله، در حوزه فلسفه حقوق كيفري اقتصادي تعريف مي­ شود. يافته اين تحقيق آن است كه مباني جرم ­انگاري جرايم اقتصادي در قرآن و سنت، عبارت‌اند از: اصل حرمت اكل مال به باطل در حوزه جرم­ انگاري ابتدائي، اصل حرمت تعاون بر اثم در مرحله جرم ­انگاري تكميلي و اصل حرام بودن مقدمه حرام در خصوص جرم ­انگاري تكميلي و مرتبط. ازلحاظ مباني عقلي نيز اصول لا ضرر، مصلحت، نظم، امانت‌داري و اصل بازتوزيع منصفانه ثروت را مي­ توان نام برد كه بر اساس اين اصول مي­ توان جرم‌ انگاري جرايم اقتصادي را توجيه نمود.

Economics in the age of modernity has new and broader concept. Money has no longer the actual value. Nullity unlike the facts includes the vast areas. By this assumption, economics has the vast areas of activity that needs the new obligations. In this situation the social-cultural values exposed violations. So to protect the solidarity of social system, specially the economic system on the basis of Islamic teachings, we must establish economic beliefs on the rational and inspiration beliefs. To find the principles of economic criminalization in Shia Jurisprudence, we search the Quran and hadith by the analytical method. This issue is related to philosophy of economic criminal law and so we have a few researches in this subject. Because of this we have no theory in this field. The principle of criminalization of economic crimes in Quran and Islamic Tradition are: Prohibited of invalid occupation, prohibited of aiding sinful acts, Prohibited of illegal premise. The rational principles in jurisprudence are: principle of no harm, interest, order, bailment and fair redistribution of wealth.