تنوع يا يكساني در برنامه ريزي درسي و آموزشي

يكي از مسئله هاي هميشه مطرح و حساس فرهنگ ملي در هر كشوري و از جمله كشور ما آموزش و محتواي آموزشي دوره هاي تحصيلي از سطحي عمومي و پايه اي تا دوره هاي تخصصي و دانشگاهي است. در دامنۀ اين بحث يكي از عناوين مورد توجه موضوع ((برنامه ريزي يكسان)) يا ((تنوع و تكثر درسي و آموزشي)) براي هر يك يا تمام اين حوزه هاست. اين نوشته نقد و نظري در اين باره است. نگارنده معتقد است كه فرصت تنوع بخشيدن به برنامه هاي درسي و آموزشي، در چارچوب ها و مناسبات روشن و شفاف ملي، به ويژه در حوزة آموزش هاي تخصصي و پيشرفته دانشگاهي كه رويكردها، تخصص ها، علاقه ها و نيازمندي ها ريز و پرشاخ و برگ هستند يكي از مسيرهاي خلاق و پيشران توسعه و تعميق علم، خلاقيت و كارآمديست و يكي از مصداق ها و تجلي گاه هاي اعتماد به و انتظار از ((استقلال علمي دانشگاه ها)) با اين هدف گذاري روشن در زمينۀ آموزش هاي تخصصي، رويكرد اين نوشته، بيشتر يك نگاه و تفسير دانشگاه يست تا مضموني در حوزة فرهنگ و آموزش عمومي (كه متعلق به پيش از دانشگاه است) و بنابراين تنها در اين چارچوب قابل ارزيابي و نقد است. در اين محدوده، اشاره هاي گاه به گاه متن به تجربه هايي در حوزة آموزش هاي عمومي تنها از براي توجه به مثال ها و مصداق هاي عيني و آشنا و در دسترس است و نه تمركز و هدف گيري تحليلي و تفسيري. در فرصت اين نقد و بررسي اين فرض مهم كه تناسب هاي موضعي((تنوع بخشي در برنامه ريزي درسي و آموزشي)) در هر موقعيت و رشته و تخصصي بايد توسط اهل فن خود سنجيده و سود و زيان و راهكارهاي اجرايي مناسبش پيشنهاد و تشريح شوند، مورد ترديد نيست. نتيجه آنكه در طرح اين گفت وگو، يك فرض هم آن است كه لوازم، مقتضيات و تخصص هاي مورد نياز حوزة عمل و اجرا، خود بحث و موضوع مستقلي نيازمند تأملات و گفت وگوهاي متفاوتي است.