تعيين كيفيت و كميت دانه گرده در برخي از ژنوتيپ هاي ذغال اخته(Cornus mas L)

Determination of Pollen Quality and Quantity in some Cornelian cherry (Cornus mas L.) genoyypes

دانه‌هاي‌گرده 10 ژنوتيب ذغال‌اخته (.cornus mas L) از منطقه ارسباران آذربايجان شرقي در ايران براي تعيين قوه ناميه، ميزان جوانه‌زني، سطح توليد دانه‌گرده و هم‌شكلي مورفولوژيكي مورد آزمايش قرار گرفتند. قوه ناميه دانه‌هاي گرده از طريق آزمون‌هاي تري فنيل تترازوليوم كلرايد (TTC) و يديد پتاسيم يدين (IKI) تعيين مي‌گردد. آزمون هاي جوانه‌زني دانه‌گرده با استفاده از روش قطره‌هاي آويزان (Hanging dro‎p) در محلول‌هاي ساكارز 0، 5، 10، 15 و20% و اسيد بوريك 0/3، 0/05، 0/1 و 0/2% انجام شد. توليد دانه‌گرده و هم‌شكلي مورفولوژيكي نيز بوسيله روش هموسايتومتريك (Haemacytometric) تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه در آزمون TTC بالاترين درصد دانه‌هاي گرده زنده در ژنوتيپ C10 (64/3%) و پايين‌ترين آن درC9 (5/52 %) بود. همچنين در آزمون IKI بالاترين دانه گرده زنده در ژنوتيپ C5 ( 87/2 % ) و پايين‌ترين آن در ژنوتيپ C8 ( 74/2% ) بود. بالاترين ميزان جوانه‌زني دانه گرده در محلول‌هاي ساكارز 15 و 20% و اسيد بوريك 0/03% بود. حداكثر سطح توليد دانه گرده نرمال از ژنوتيپ C3 بدست آمد. سطح هم‌شكلي مورفولوژيكي دانه‌هاي‌گرده در رنجي از 90/5 تا 96/7% بود.

The pollen grains of ten Cornelian cherry (cornus mas L.) genotypes were tested for the determination of viability, germination rate, pollen production level and morphological homogeneity in Arasbaran district of East Azerbaijan, Iran. Viability of the pollen was determined by Triphenyl tetrazolium chloride (TTC) and Iodine-potassium iodide (IKI) tests. Pollen germination tests were carried out with Hanging dro‎p method in sucrose solutions of 0, 5, 10, 15, 20 and 25% and in 0.03, 0.05, 0.1 and 0.2% of boric acid. Also, pollen production and morphological homogeneity were determined by Hemacytometric method. The results showed that, in the TTC test, the highest percentage of viable pollen grain was found in C10 genotype (64.3%) and the lowest was found in C9 genotype (52.2%). Also, in the IKI test, the highest viable pollen was found in C5 genotype (87.2%) and the lowest in C8 genotype (74.2%). The Pollen germination rates were the highest in 15 and 20 % of sucrose and 0.03% of boric acid solutions. The maximum pollen production level was obtained from the C3 genotype. The morphological homogeneity level of pollens ranged from 96.7 to 90.5%.