نقدي بر كتاب « باستان شناسي پيش از تاريخ بين النهرين (ميان رودان)»

A Critique of the Book of Prehistoric Mesopotamia

منطقه ي هلال حاصلخيز كه اولين يكجانشيني و اهلي گري توسط بشر در آن صورت پذيرفته است در آسياي جنوب غربي قرار دارد. ميان رودان يكي از بخش هاي مهم اين منطقه، نقش ويژه اي در رويدادهاي معيشتي، اقتصادي و اجتماعي دوران پيش از تاريخ داشته است. كتاب باستان شناسي پيش از تاريخ بين النهرين، همانند هر اثر ديگري، امتيازات و كاستي هايي دارد. مهم ترين ويژگي مطلوب كتاب، برخورداري از اطلاعات نسبتا جامعي دربارۀ پيش از تاريخ سرزمين ميان رودان است كه با متني روان و قابل فهم در اختيار خواننده قرار داده شده است. جامع نبودن كتاب از نظر مؤلفه هاي شكلي از بارزترين نقيصه‌ هاي آن است. مباحث توصيفي مفيد و نسبتا كاملي كه در كتاب مطرح شده، در فهرست مطالب متبلور نشده است. جدول ها، تصاوير و نقشه هاي به كار رفته، مطلوبيت كافي ندارد. جاي خالي جمع بندي و نتيجه گيري، كاملا در كتاب مشهود است. عدم تجزيه و تحليل داده ­هاي باستان شناختي و عدم نقد نظريه هاي مطرح در زمينه ي پيش از تاريخ ميان رودان از مهم ترين ايرادهاي محتوايي كتاب است. دوره بندي دوران نوسنگي در چارچوب مشخصي صورت نگرفته است. دوران فراپارينه سنگي، آغاز نوسنگي و نوسنگي مناطق لوانت و ميان رودان از دهه 1990 ميلادي به بعد به طور دقيق تقسيم بندي نشده است. نظريات باستان شناختي فرهنگ هاي پيش از تاريخ سرزمين ميان رودان نيز در كتاب، نقد علمي نشده است. جاي تحليل وضعيت پيچيدگي هاي اقتصادي-اجتماعي شمال و جنوب ميان رودان در دوران مس-سنگي و مفرغ نيز در كتاب خالي است.

Southwest Asia has a great importance in Prehistoric Archaeology. The region of the Fertile Crescent, in which sedentism and domestication have been adopted by humankind for the first time, is located in this region. Mesopotamia is one of the most important parts of this region and has a special role in livelihood, economic and social events of prehistoric times. The present paper, in line with the critical approach to academic teaching books, criticizes the form and content of the book of Prehistoric Mesopotamia written by Dr. Hassan Talaei, published by the Organization for the Study and Compilation of the Humanities' Books of the Universities Textbook (Samt). Like any other work, this book has some advantages and disadvantages. The most desirable feature of the book is the relatively comprehensive information from the prehistoric of Mesopotamia that is readily accessible to the reader by a fluent and comprehensible text. The universality of the book in terms of its components is one of its most obvious drawbacks. The useful and relatively descriptive discussions that are presented in the book are not crystallized in the index. The tables, images and maps used in the book do not have enough desirability. The empty compilation and conclusion is completely evident in the book. The lack of analysis of archaeological data and the lack of critique of the Mesopotamian prehistoric theories are the most important book flaws. The periodization of the Neolithic period has not taken place in a specific framework; therefore, the reader of the book can hardly grasp the exact understanding of the Neolithic periods and their evolution. Wereas, the Epi-Palaeolithic, Proto-Neolithic and Neolithic periods of the Levant and Mesopotamian regions were precisely categorized since 1990 decade. Archaeological theories of prehistoric cultures of the Mesopotamian lands have also not been criticized in the book. The author of the book should devote a discussion on the status of the Economic-social Complexities of North and South of Mesopotamia during the Chalcolithic period and Bronze Age.