مباني، روش و گرايش تفسير تسنيم

The Principles, Method, and Disposition of Tasnim

تفسير گرانسنگ تسنيم، محصول درس تفسير ترتيبي قرآن كريم آيت‌الله جوادي آملي در حوزة علميه قم است كه يكي از مهم‌ترين تفاسير عصر حاضر به شمار مي‌آيد. از آنجا كه شناخت بهتر تفسير تسنيم، زمينة بهره‌گيري بهتر و تخصصي‌تر از آن را فراهم مي‌كند و نيز دستيابي به چگونگي روش فهم قرآن در اين تفسير مي‌تواند الگويي براي كارهاي تفسيري آينده باشد، سؤال اين است كه تفسير تسنيم چه مباني، روش و گرايشي دارد. در اين نوشتار، با مراجعه به تفسير تسنيم و ديگر آثار آيت‌الله جوادي آملي به اين موارد پرداخته مي‌شود و چنين نتيجه‌گيري مي‌شود كه مفسر تسنيم از سه روش تفسير قرآن به قرآن، قرآن به سنت و قرآن به عقل استفاده كرده‌است و لذا روش تفسيري آن، جامع مي‌باشد. تفسير قرآن به عقل در تفسير تسنيم با گرايش‌هاي متفاوتي، اعم از ادبي، كلامي، فقهي، فلسفي، عرفاني و اجتماعي سامان مي‌يابد و گرايش غالب آن، گرايش اجتماعي است.

Tasnim [in the interpretation of the Quran] written by Ayatollah Javadi Amoli is considered as one of the most important contemporary exegeses. A better understanding of Tasnim provides a better and more specialized utilization of it, and understanding the Quran in this way can be interpreted as an interpretive model for the future works. Now the question is: what are the principles, method, and disposition of Tasnim? In this paper, the exegesis’s principles, method, and disposition are dealt with through referring to the exegesis of Tasnim and other works of him. In the end, it is concluded that the exegete of Tasnim has employed three methods throughout his exegesis: the Quran with Quran, the Quean with tradition, and the Quran with the rationale, and his method of the exegesis of Tasnim has been found to be comprehensive. The exegesis, written by the Quran to rationale method in Tasnim, has been organized through different dispositions including literary, Kalām, jurisprudential, philosophical, mystical, and social. Furthermore, social tendency is the dominant inclination in Tasnim.