بررسي همبستگي نتايج راديوگرافي پانوراميك و CBCT در تعيين ارتباط كف سينوس ماگزيلاري با ريشه دندان هاي خلفي فك بالا

Investigating the Correlation between Panoramic and CBCT of Roots of Posterior Upper Teeth with Maxillary Sinus Floor

مقدمه: آگاهي از رابطه آناتوميكي و پاتولوژيكي بين دندان هاي خلفي با سينوس ماگزيلاري، براي تشخيص و طرح درمان حياتي است. هدف از اين مطالعه، بررسي همبستگي نتايج راديوگرافي پانوراميك و CBCT درتعيين ارتباط كف سينوس ماگزيلاري با ريشه دندان هاي خلفي فك بالا است. روش بررسي: از آرشيو كلينيك راديولوژي فك و صورت سجاد و جراحي فك و صورت دكتر نواب اعظم از سال 89 تا 93، تعداد 55 تصوير پانوراميك كه داراي اسكن CBCT بودند، به صورت سرشماري انتخاب شدند. در مجموع 440 دندان پرمولر اول، دوم، مولر اول و دوم ماگزيلا(از هر كدام 110 عدد) بررسي شد. تفسير اسكن هاي CBCT توسط راديولوژيست فك و صورت و اندازه گيري هاي پانوراميك توسط دانشجوي آموزش ديده سال آخر دندانپزشكي انجام و نتايج دو هفته بعد تكرار شده تا intra-observer agreement براي هركدام جداگانه بررسي شد. داده هاي جمع آوري شده به كمك نرم افزار SPSSو آزمون هاي آماري t -test ،ANUVA ،Chi-Square و Fisher Exautts مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج: ميزان توافق گرافي پانوراميك با CBCT به وسيله kapp test بررسي شد و kappa=0.549 به دست آمد كه داراي توافق نسبتاً خوبي است. اين عدد با P=0.00 معني دار است. يعني گرافي هاي CBCT و پانوراميك در تشخيص وضعيت فرم كف سينوس و ريشه دندان هاي خلفي فك بالا با هم توافق دارند. نتيجه گيري: با توجه به نتايج اين پژوهش، پيشنهاد مي گردد براي يافتن ارتباط دقيق بين كف سينوس ماگزيلاري و ريشه دندان هاي خلفي ماگزيلا، به ويژه وقتي در پانوراميك به صورت فرم سه(پروجكشن به داخل سينوس) ديده شود، تصاوير CBCT تهيه گردد تا كمترين صدمه و احتمال ايجاد ارتباطات دهاني-آنترال و انتقال عفونت به وجود آيد.

Background: Understanding the anatomical and pathological relationship between posterior teeth or edentulous area with maxillary sinus is essential for diagnosis and treatment planning. This study aimed to assess the correlation between maxillary sinus floor topography and related root position of posterior teeth. Method: 55 panoramic images were selected through census. These images were chosen from sajad oral and maxillofacial radiology and Navab Azam oral and maxillofacial surgery clinic in yazd from 2001-2015. Totally، 440 first and second premolars، maxillary، first، and second molars(from each 110) were investigated. The interpretation of CBCT scans were performed by oral radiologist specialist and also panoramic radiography and the results were carried out by a trained senior dental student. The results were repeated two weeks later to investigate intra-observer. The collected data were analyzed using SPSS version 17 and، Anova، Chi square، Fisher، Exautts and t-test. Result: The agreement between the CBCT and panoramic radiographs in determining root form was measured with Kappa test and it was kappa=0.549، which was meaningful with P-value=0.0001. This meaned that CBCT and panoramic radiographs showed an agreement in determining the position of maxillary sinus floor and posterior teeth roots. According to the results of this study، it was recommended to establish the exact correlation between maxillary sinus floor and posterior teeth roots especially in classification 3(projected in panoramic radiographs)CBCT images were prepared for minimal damage and infection transmission.