عنوان مقاله :
جايگاه تشيع در دربار عادلشاهيان
پديد آورندگان :
عالمي، خديجه دانشگاه تهران
كليدواژه :
عادلشاهيان , يوسف عادلخان , آفاقي , دكني , صفويه
چكيده فارسي :
عادلشاهيان، بهعنوان يكي از حكومتهاي شيعهمذهب، بهمدت دو قرن (895-1097ق / 1489-1986م) بر بيجاپور (منطقهاي از دكن) حكومت كردند. يوسف عادلخان، نخستين حاكم عادلشاهي، مذهب تشيع را در قلمرو خود بهرسميت شناخت. اين امر همزمان با شكلگيري حكومت شيعهمذهب صفوي در ايران بود. با اين همه، برخي از جانشينان وي درصدد احياي مذهب تسنن برآمدند. اين نوشتار درصدد است جايگاه و موقعيت تشيع در دربار عادلشاهيان را بهلحاظ سياسي، اجتماعي و فرهنگي بررسي كند و به اين مسئله پاسخ دهد كه چگونه تشيع در دورة حاكمان عادلشاهي در منطقة بيجاپور بهرسميت شناخته شد؛ بهگونهاي كه با وجود تقابل اهل تسنن با تشيع، مذهب تشيع همچنان در دربار عادلشاهيان برتري و تفوق خود را حفظ كرد؟ در پاسخ به اين پرسش، به اين فرضيه پرداخته شده است: رقابت ميان آفاقيهاي شيعه و دكنيهاي سنيمذهب در منطقة دكن، يوسف عادلخان را كه تمايلات شيعي داشت، بهسمت ايجاد حكومتي شيعهمذهب كه بدان وسيله آفاقيها بر دكنيها تفوق يابند، سوق داد. همچنين شكلگيري دولت شيعهمذهب صفوي در ايران از يكسو و فعاليتهاي سياسي، اجتماعي و فرهنگي شيعيان در بيجاپور از سوي ديگر، از عوامل مهم تداوم و تفوق تشيع در دورة عادلشاهيان بوده است.