بهينه سازي روش سترون كردن سيست و لارو نماتد Heterodera schachtii و بررسي امكان كاربرد آنها در كشت آزمايشگاهي بذرهاي چغندرقند

Optimization of Sterilizing Method of Larvae and Cyst of Heterodera Schachtii and the Possibility of their Application in Sugar Beet Seedlings in In vitro Condition

در اين پژوهش پس از بهينه سازي روش سترون كردن سطحي سيست و لارو نماتد مولد سيست چغندرقند ( Heterodera schachtii )، امكان به كارگيري نماتد در گياهچه‌هاي بذري چغندر قند جهت تبديل لارو به سيست در كشت آزمايشگاهي بررسي گرديد. بدين منظور ابتدا سيست‌ها از خاك آلوده استخراج و در محلول كلريد روي 0/5 گرم در ليتر قرار گرفته و تفريخ تخم‌ها صورت گرفت. سپس جهت تهيه لاروهاي سترون نماتد از تيمارهاي مختلف سترون كردن استفاده گرديد. با مقايسه ميانگين داده‌ها به روش دانكن براي تعداد لاروهاي زنده و سترون، مشخص شد كه تيمار‌هاي اتانل 70 درصد به مدت يك دقيقه به اضافه هيپوكلريت سديم 5 درصد به مدت 5 دقيقه و نيز هيپوكلريت سديم 0/1 درصد به مدت 20 دقيقه به ترتيب به عنوان بهترين تيمارهاي سترون كردن سيست‌هاي جدا سازي شده از خاك و لاروهاي خارج شده از سيست‌هاي غير سترون مي‌باشند. در مرحله بعد، به منظور بررسي تبديل لارو به سيست در شرايط درون شيشه از دو رقم چغندر قند حساس به نماتد به نام‌هاي 191 و 7233 استفاده شد. جهت تهيه بستر مناسب ريشه زايي و مايه زني ريشه‌ها با لاروهاي سترون شده از محيط كشت PGoB با غلظت‌هاي مختلف هورموني استفاده گرديد. مشاهده سيست‌هاي تشكيل شده روي ريشه، پس از رنگ‌آميزي توسط استرئو ميكروسكوپ انجام و شمارش نهايي سيست‌ها 40 روز پس از مايه زني گياهچه‌ها صورت گرفت. روي هر گياهچه از دو رقم مذكور 5 تا 12 سيست تشكيل گرديد. در نتيجه به نظر مي‌رسد اين روش بتواند در ارزيابي ژرم پلاسم چغندر قند جهت غربال ژنوتيپ‌هاي مقاوم به نماتد در شرايط كنترل شده كشت آزمايشگاهي استفاده شود.

In this research, after optimization of sterilizing cyst and larvae of second stage of Heterodera schachtii, the possibility of using nematode on seedlings of sugar beet (Beta vulgaris L.) in in vitro condition was studied for developing larvae to cyst. For this purpose, non sterile cysts were extracted from infected soil and hatched into zinc chloride solution with concentration of 0.5gl-1. Then, for preparation of sterile second stage larvae, several sterilizing treatments were used . Mean comparisons were performed between sterilized live larvae number by Duncan's method. Results showed that 70% ethanol for 1 minute followed by 5% sodium hypochlorite for 5 minutes and 0.1% sodium hypochlorite for 20 minutes were the best treatments for disinfecting cysts and larvae, respectively. In the next step, two nematode susceptible sugar beet varieties were applied to produce cyst from the larvae in in vitro culture. PGoB medium containing different hormonal compositions was used to produce hairy roots and inoculation of seedling with sterilized larvae. After nematode inoculation tests, were the stained cysts were observed under stereomicroscope and counted 40 days later. Five to twelve cysts were formed on the roots of each seedling from two varieties. As a result, it seems that this technique can be used for sugar beet germplasm evaluation to screen nematode resistant genotypes in in vitro controlled condition.