تأثير آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد چاي

Tea(Camellia sinensis L.) Yield Response to Irrigation and Nitrogen Fertilizer Applications

در بسياري از مناطق چاي‌خيز شمال كشور، انجام آبياري تكميلي مناسب در دوره كم‌آبي و مصرف صحيح كود نيتروژن مي‌تواند منجر به افزايش قابل توجه عملكرد در واحد سطح گردد. دراين راستا، تحقيق حاضر براي بررسي تأثير سطوح آبياري و كود نيتروژن بر عملكرد و تعيين تابع توليد و ضريب گياهي چاي، در جنوب غربي شهرستان فومن(زيده) در استان گيلان انجام شد. در اين تحقيق از سيستم آبياري باراني تك‌شاخه‌اي و طرح آزمايشي كرت‌هاي دوبارخرد شده در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي، استفاده گرديد. عامل فرعي يعني تيمارهاي آبياري بر اساس ميزان آب دريافتي، به تيمارآبياري كامل (I4)، تيمارهاي آبياري ناقص (I3 ، I2 وI1) و تيمار بدون آبياري(I0) تقسيم‌بندي و در هر تكرار به‌صورت ثابت انتخاب شدند. عامل اصلي شامل سه سطح نيتروژن 180 ،100) N3 و N2 ، N1 و 360 كيلوگرم نيتروژن در هكتار) بوده كه در سه تكرار به‌صورت تصادفي قرار داده شدند. در طي دوره رشد(اواخر فروردين تا مهر ماه)، به‌صورت هفته‌اي، رطوبت موجود در خاك به روش وزني تا عمق 90 سانتي‌متري تعيين و سپس با استفاده از روش بيلان رطوبتي، تبخيرـ تعرق واقعي چاي محاسبه شد. با برآوردETo از روش پنمن‌ـ مانتيث در همان دوره، ضريب گياهي نيز محاسبه گرديد. در طي دوره رشد، ميانگين تبخيرـ تعرق واقعي در تيمارهاي I4 و I0 به‌ترتيب معادل با 457 و 256 ميلي‌متر حاصل گرديد. ضريب گياهي چاي در دوره كم آبي (خرداد، تير و مرداد) براي تيمار آبياري كامل بين 0/8 تا 0/9 حاصل شد. ضريب حساسيت چاي به تنش(ky) برابر با 1/37 به‌دست آمد. نتايج نشان داد كه مصرف بهينه نيتروژن (180 كيلوگرم در هكتار) همراه با آبياري كامل، توليد محصول و كارايي مصرف آب را افزايش داده و آبياري در مقايسه با نيتروژن، تأثير بيشتري بر افزايش عملكرد و كارايي مصرف آب داشته است. در تيمارهاي I0 وI1 ، مصرف نيتروژن به ميزان 100 كيلوگرم در هكتار منجر به توليد بيشترين عملكرد و كارايي مصرف آب گرديد.

In tea plantation regions of northern part of the country, application of supplemental irrigation during dry periods (lacking rainfalls) in conjuction with proper nitrogen fertilizer application can significantly improve tea yield per unit of plantation area. In order to quantify the effectiveness of proper irrigation and nitrogen management on tea, the response of tea to various levels of irrigation and nitrogen applications was studied in Fouman suburb of Guilan province. Tea crop production function and its crop coefficient (KC) were determined. A line source sprinkler irrigation was used for creatiating a variable irrigation application and a split-split-plot statistical design was used. Irrigation treatments consisted of full irrigation (I4), deficit irrigation (I3, I2 and I1) and no irrigation(I0). Nitrogen application treatments were N1, N2 and N3 (100, 180 and 360 kg/ha) in three replications randomly arranged as main plots, while irrigation treatments as sub plots were not randomized. During the growing period, soil moisture up to the depth of 90 cm was determined gravimetrically and actual crop water use was calculated from mass balance equation weekly. Reference evapotranspiration (ETo) was estimated by Penman-Montieth equation and was used to estimate tea crop coefficient. During growing period, the actual tea water use of I4 and I0 were computed to be 457 and 256 mm. Tea crop coefficient during dry period (June, July and Augest) ranged from 0.8 to 0.9. Crop resistance factor (Ky) for tea was found to be 1.37. Results indicated that optimum rate of nitrogen (180 kg/ha) along with supplemental irrigation, increased yield and water use efficiency (WUE). Futhermore, supplemental irrigation increased yield and WUE more than nitrogen application. In I0 and I1 treatments, application of 100 kg/ha nitrogen resulted the highest yield and WUE.