چكيده فارسي :
اين مطالعه به منظور بررسي تأثير سيزده تيمار كودي ( به عنوان فاكتور اصلي) بر صفات زراعي دو رقم كنجد ( به عنوان فاكتور فرعي) در يك آزمايش كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در اصفهان انجام شد. نتايج نشان داد كه هيچ يك از تيمارهاي كودي داراي عناصر غذاييMn،Zn ،Fe ،K،P ،N , تأثير معني‌داري بر اجزاي عملكرد، عملكرد دانه و روغن نداشتند، ولي مصرف هم زمان همه عناصر نسبت به تيمار شاهد موجب كاهش معني‌دار تعداد روز تا رسيدگي شد. اثر متقابل معني‌دار بين رقم و تيمارهاي كودي براي درصد روغن دانه نيز نشان داد كه مصرف عناصر غذايي NPK، P،Nو NPK+Fe+Zn در توده مباركه و مصرف عناصر غذايي N+K در توده اردستان موجب كاهش معني‌دار درصد روغن دانه آنها گرديد و بقيه تيمارهاي كودهي تأثير معني‌داري بر درصد روغن دانه نداشتند. توده مباركه نيز به‌طور معني‌داري نسبت به توده اردستان از ارتفاع بوته بيشتر، تعداد دانه در كپسول بيشتر، وزن هزار دانه كمتر،عملكرد دانه در بوته و در هكتار بيشتر، درصد روغن در دانه كمتر و عملكرد روغن بيشتري برخوردار بود. عملكرد دانه در توده مباركه و اردستان به ترتيب 1646 و 1169 كيلوگرم در هكتار و درصد روغن دانه آنها به ترتيب برابر 52/88 و 53/81 بود. ضرايب هم‌بستگي و تجزيه رگرسيون نشان داد كه تغييرات عملكرد دانه بيشتر ناشي از تغييرات تعداد كپسول در بوته و تعداد دانه در كپسول بود و اين دو صفت از اجزاي اصلي عملكرد دانه در كنجد بودند. عملكرد روغن نيز هم‌بستگي بسيار بالايي را با عملكرد دانه نشان داد (**0/99= r)، ولي ضريب هم‌بستگي آن با درصد روغن دانه بسيار كم و غير معني‌دار بود (0/10- = r)، بنابراين اين طور استنباط مي شود كه عملكرد دانه عامل اصلي تعيين كننده عملكرد روغن بوده است.
چكيده لاتين :
This study was conducted to investigate the effects of thirteen fertilizer treatments (as main factor) on agronomic traits of two local cultivars (as sub factors) of sesame (Sesamum indicum L.), "Mobarakeh" and "Ardest@n" in Isfahan by using a randomized complete block design with three replications. The results showed that applying fertilizer treatments of N, P, K, Fe, Zn and Mn had no significant effects on yield components, seed yield and oil yield. However, comparing the control treatment, simultaneous application of all fertilizers significantly reduced days to maturity. Significant interaction between cultivars and fertilizer treatments was observed for seed oil content, as application of N, P, NPK and NPK+Fe+Zn in Mobarakeh and application of N+K in Ardestan reduced seed oil content. However, the other fertilizer treatments had no significant effects on this trait. The Mobarakeh cultivar compared to Ardestan had significantly higher plant height, higher seeds per capsule, lower 1000-seed weight, higher seed yield per plant and per hectare and higher oil yield. Seed yield for Mobarakeh and Ardestan cultivars were 1646 and 1169 kg/ha and their seed oil contents were 52.88% and 53.81%, respectively. The correlation coefficients and regression analysis showed that the variation of seed yield was mostly due to the number of capsules per plant and seeds per capsules, thus these two traits were the most important yield components. Oil yield had a very high correlation coefficient with seed yield (r=0.99**), whereas its correlation with seed oil content was very low (r = -0.10ns). Therefore, it seems that seed yield was the main cause of higher oil yield.
