شيوه ديالكتيكي سقراط در مواجهه با تعريف دينداري و تاثير آن برتثبيت عقيده پيرس

The Socratic Dialectical Method in definition of piety and Its Influence on The Fixation of Belief of Pierce

بازشناسي عقايد و باورهاي صحيح از خطا وكافي از ناكافي، يكي از دلمشغولي هاي عمده فلاسفه است. در اين مقاله از آراي دو تن از فلاسفه اي كه در اين مورد به بحث پرداخته اند سخن به ميان خواهد آمد. پيرس، موسس پراگماتيسم در قرن بيستم، از چهار روش تثبيت عقيده سخن مي گويد: جزمي، سلطه جو، پيشيني و علمي. وي پس از معرفي و ذكر محاسن و معايب اين روش ها، در پايان، روش علمي را به عنوان روش برتر برمي گزيند. از آنجا كه پيرس خود اذعان دارد انديشه اش، به طور كلي، تحت تاثير افكار سقراط شكل گرفته است بر آن شديم تا، فارغ از مباحث ديگر، اثرپذيري پيرس را از سقراط در بحث انواع تعريف در ديالكتيك هاي سقراطي پي گيري كرده و نشان دهيم چگونه، به قول پيرس، پراگماتيسم، گويي واقعاً فلسفه سقراط است. در بررسي نظر سقراط، از شيوه ديالكتيكي او براي رسيدن به تعريف كلي بهره برده ايم كه در رساله دينداري يا اثوفرون افلاطون به كار گرفته شده است.

Identifying right and wrong beliefs، adequate and inadequate convictions، is one of philosophers’ concerns. In this paper، we discuss about ideas of two philosophers (Pierce and Socrates) on this issue. Pierce، the founder of pragmatism in the twentieth century، discusses about four methods of the fixation of belief: tenacity method، authority method، a priori method، and scientific method. He introduces these four methods and represents their advantages and disadvantages. Ultimately، he designates the scientific method as the best method. Pierce، himself، acknowledges that his ideas are influenced by Socrates’s thoughts. This acknowledgment led us to investigate how Pierce’s ideas are influenced by Socrates’ thoughts on ‘the types of definition in Socratic dialectics’ and how، in Pierce’s words، pragmatism is really the philosophy of Socrates. To study Socrates’s thoughts، we used a Socratic dialectic method on universal definition - that has been used in Plato’s Euthyphron