رويكرد به مديريت يكپارچه محيطي در سازماندهي سواحل كشور (فرصت ها، چالش ها و راهكارها)

Integrated environmental management in the organization of the coast of the country

مناطق ساحلي در سراسر جهان ازجنبه‌هاي تاريخي در زمره مناطقي قرار مي‌گيرند كه به دليل وجود منابع غني، همواره در معرض بيشترين بهره‌برداري‌ها قرار دارند. مناطق ساحلي از پربارترين و پوياترين مناطق جهان و بستر فعّاليت‌هاي عظيم اقتصادي و اجتماعي در جهان به شمار مي‌روند. از طرف ديگر، به موازات رشد جمعيت و توسعه فعّاليت‌ها در اين عرصه‌ها طي سال‌هاي گذشته، فشار زيادي بر اين مناطق وارد آمده و در معرض انواع آلودگي‌ها و تخريب‌ها قرار گرفته‌اند. سواحل ايران نيز از اين قاعده مستثنا نبوده و طي سال‌هاي گذشته به ويژه سواحل شمالي كشور، در معرض انواع آلودگي‌ها و توسعه كاربري‌ها، فراتر از توان و تحمّل اين مناطق قرار گرفته است. به همين دليل نيز طي سال‌هاي گذشته تلاش‌هايي براي اصلاح اين روندها و شرايط حاكم بر اين عرصه‌ها آغاز شده است. با تصويب ماده 63 قانون برنامه چهارم توسعه و آيين نامه اجرايي آن انتظار مي‌رود، با توجّه به ساز و كارهاي اجرايي و وظايفي كه براي دستگاه‌هاي اجرايي در اين آيين‌نامه پيش‌بيني شده است، بتوان تا حدودي معضلات كنوني سواحل كشور را به طور عام و سواحل شمالي كشور را به طور خاص، سازماندهي كردكه اين سازماندهي بايد نتيجه مطالعات و برنامه ريزي در قالب فرايند مديريت يكپارچه محيطي باشد. بر اين اساس، در مقالة حاضر به صورت اجمالي به برخي از مسائل و مشكلات پرداخته شده و در نهايت پيشنهادهايي ارايه مي‌شود.

All over the world, coastal areas have always been exploited more than any other area because of their rich resources. Coastal areas are among the most dynamic and productive areas of the world and a context for immerse economic and social activities. On the other hand, population growth and development of activities put a lot of pressure on these areas and now coasts face different pollutions and destructions. Iranian coasts are no exception and especially northern coasts have faced different pollutions and land use development much more than their tolerance and strength during last years. Therefore, efforts to correct the dominant procedures and situations began. With the enactment of the fourth development plan (act 63) and its regulation and considering executive mechanisms and executive organization responsibilities, it is possible to organize some of current problems in coasts, and especially northern coasts. This organization must be based on researches and planning in the context of integrative environmental management. Accordingly, the present article briefly address some issues and problems and finally some suggestions are provided.