اثربخشي ترسيم نقشه‌هاي مفهومي گروهي بر شاخص‌هاي شناختي - عاطفي درس شيمي

Effectiveness of Group Conceptual Mapping on Cognitive - Emotional Indicators of Chemistry Courses

هدف اين پژوهش تعيين اثربخشي ترسيم نقشه­ هاي مفهومي گروهي بر شاخص­ هاي شناختي – عاطفي درس شيمي بود. نمونه پژوهش را 147 نفر از دانش ­آموزان دختر پايه اول متوسطه­ و محتواي آموزشي مورد نظر كتاب شيمي تشكيل مي­داد و طرح پژوهشي بر اساس يك طرح نيمه آزمايشي با پس‌آزمون و گروه­هاي مقايسه طراحي شد. آزمودني­ ها به روش نمونه­ گيري خوشه­ اي تك‌مرحله‌اي انتخاب و به‌گونه‌اي تصادفي به گروه‌هاي آزمايش (60 نفر) و كنترل (87 نفر) تخصيص داده شدند. در گروه­هاي آزمايشي، نقشه هاي مفهومي گروهي پس از تدريس معلم، توسط آزمودني­ها ترسيم شد و در گروه كنترل نيز آزمودني­ها به شيوه ­ي مرسوم به يادگيري متن­ هاي درسي مشابه پرداختند. شاخص­هاي شناختي پژوهش بر اساس يك آزمون محقق ­ساخته و شاخص‌هاي عاطفي به‌وسيله پرسشنامه خوداثرمندي (موريس، 2001) مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته­ هاي پژوهش نشان داد ساخت نقشه‌هاي مفهومي گروهي تأثير مثبتي بر شاخص ­هاي شناختي فراگيران در درس شيمي داشته است. بخش ديگري از يافته­ ها نشان داد كه ساخت نقشه­ هاي مفهومي گروهي تنها توانسته است بر خوداثرمندي تحصيلي به‌عنوان يكي از مؤلفه ­هاي شاخص عاطفي پژوهش، اثر معنادار داشته باشد و در ديگر مؤلفه­هاي خوداثرمندي (اجتماعي و هيجاني) تأثير معنادار مشاهده نشد.

This study aims to determine effectiveness of group conceptual mapping on cognitive - emotional indicators of chemistry courses. Participants include 147 first grade high school female students and the intended educational content is chemistry. The research project is designed based on a quasi-experimental plan along with post-test and comparison group. Participants are selected using single-stage cluster sampling and specified to the test group (60 individuals) and control group (87 individuals) randomly. In test group, group conceptual maps were drawn by participants after teaching, while in control group participants were learning the same contents with common methods. Cognitive and emotional indicators of the study were evaluated by a researcher designed test and self-effectiveness questionnaire (Morris, 2001), respectively. Results of the study show conceptual group mapping has positive effect on cognitive indicators of learners on chemistry courses, however, other parts of the findings indicate conceptual group mapping can only meaningfully influence educational self-effectiveness as one of the elements of emotional indicators, and has no meaningful effect on other elements (social and emotional) of self-effectiveness.