ابعاد يك الگوي اقتصاد اسلامي

The Dimensions of an Islamic Economic Model

اين مقاله، پاسخي اثباتي به سؤال درباره نياز به يك الگوي اقتصاد اسلامي است، سپس به تشريح ابعاد آن مي‌پردازد. ويژگي متمايزكننده چنين الگويي، برجسته كردن بُعد اخلاقي محاسبات اقتصادي است، يعني رفتار اقتصادي فرد بدون توجه به وابستگي هاي اخلاقي، پيش‌بيني‌نشدني باقي مي‌ماند و نشان مي‌دهد كه رفتار عقلايي حداكثر نمايي مطلوبيت، از تجديد سازمان نظام‌هاي اقتصادي امروزينِ كشور‌هاي مسلمان با گرايش به اخلاق‌گرايي منتفع مي‌شود. نظام اقتصاد اسلامي به شكل رسمي، به صورت يك نظام بهينه مطرح مي‌شود. از نظر روش شناسي، اين نظام اهميت در خور توجهي هم به قضاوت هاي ارزشي و هم به قضاوتهاي اثباتي در تعميم بخشيدن به يك اقتصاد اسلامي آرماني مي‌دهد. از جنبه نظري، اين نظام راهي براي تبديل اصول اخلاقي انكار ناپذير آن به عبارت هاي انكارپذيري درباره رفتار كارگزاران اقتصادي در زندگي واقعي يك جامعه مسلمانِ است. در عمل براي آنكه چنين نظامي نگاه اخلاقي مسلط اسلام را نسبت به فرآيندهاي اقتصادي بنماياند، به نيازهاي كم امتياز‌ترين انسان ها در يك اقتصاد در حال رشد، بالاترين اولويت را مي‌دهد، كه دادن وزن بيشتر به توليد كالاهاي ضروري، حداقل نمودن توليد و مصرف كالاهاي لوكس اسراف‌گرايانه و توزيع مجدد درآمد و ثروت از ثروتمندان به فقيران را ايجاب مي‌كند.

The paper answers in the affirmative the question about the need for an Islamic economic model, and then proceeds to delineate its dimensions. The distinguishing characteristic of such a model is to highlight the ethical dimension of the economic calculus- i.e., that without ethical moorings individual economic behaviour remains unpredictable. It shows that rational utility–Maximizing behaviour will be helped by an ethically–oriented reorganization of present–day economic systems in Muslim countries. Formally, the Islamic economic system is presented as an ‘Optimum regime’. On the methodological plan, such a regime gives due prominence to both value judgments and positive judgments in making generalizations about an idealized Islamic economy. At the theoretical level, it is a way of transforming their refutable ethical principles into refutable statements about the behavior of economic agents in a typical real-life Muslim society. In practice, for such a regime to reflect Islam's overarching ethical vision of economic processes, it would take assigning top priority to the needs of the least- privileged people in a growing economy. This implies giving greater weight to the wage- goods in total output, minimizing the production and consumption of wasteful luxuries, and redistributing income and wealth from the rich to the poor.