تاثير سطح توسعه يافتگي بر نسبت مواجهه‌ي خانوارهاي شهري با هزينه زياد سلامت در ايران 1390-1384

The Influence of Development on the Proportion of Urban Households Facing Catastrophic Healthcare Expenditure in Iran (1384-1390)

اين مقاله تاثير فرآيند توسعه­ ي اقتصادي بر شيوه­­ ي تأمين مالي غالب خدمات سلامت در ايران، يعني پرداخت از جيب، در 31 استان كشور طي دوره­ي1390-1384 را مورد بررسي قرار مي­دهد. اين پرداخت­ها در صورتي كه بيش از 40% توان پرداخت خانوارها باشد، منجر به مواجهه ­ي خانوارها با هزينه­ ي زياد (كمرشكن) سلامت مي­شوند. تاثير سطح توسعه يافتگي (ارزيابي‌شده بوسيله درآمد سرانه و نابرابري درآمدي)، نرخ تورم و نرخ بيكاري، بر نسبت مورد نظر، در قالب مدل پانل ديتا بر اساس داده‌هاي مستخرج از منابع آماري مركز آمار ايران، با بكارگيري نرم افزار E-views 6 بررسي شده است .ضرايب برآورد شده­ ي ضريب جيني، نرخ بيكاري و نرخ تورم، نشان مي­دهد كه بين متغيرهاي نامبرده با نسبت مواجهه­ ي خانوارهاي شهري با هزينه كمرشكن سلامت رابطه مستقيمي وجود دارد. در حالي كه ميان درآمد سرانه و نسبت مذكور رابطه منفي وجود دارد. در عين حال كشش ضريب جيني بيشترين تاثير را بر نسبت مذكور دارد. بنابر نتايج حاصل از مطالعه حاضر مي­توان اظهار داشت كه سياست­هاي مربوط به اصلاح توزيع درآمد، افزايش درآمد سرانه و نيز سياست­هايي كه موجب كاهش نرخ فلاكت جامعه (مجموع نرخ بيكاري و تورم) مي­شوند، كه به نوعي بهبود شرايط اقتصادي جامعه را درپي دارند، مي­توانند موجب كاهش نسبت مواجهه­ ي خانوارهاي شهري با هزينه بالاي سلامت شوند.

This paper examines the influence of development on the dominant method of financing healthcare, the payments out- of- pocket, in 31 provinces during 1384-1390. If this kind of payments would be more than 40% of households’ capacity to pay, they encountered a catastrophic healthcare expenditure. In this paper, the influence of development (assessed by per capita income and income inequality), inflation and unemployment rates on the proportion of households facing catastrophic healthcare expenditures in a panel data model using data extracted Statistical Center of Iran and software E-views 6 has examined. Estimated coefficients of the Gini coefficient, unemployment and inflation rates show there are positive relations between them and the proportion of urban households facing the catastrophic healthcare expenditures. Whereas, there is a negative relation between per capita income and the mentioned proportion. Meanwhile, the elasticity of the Gini coefficient has the greatest influence on the mentioned proportion. The results can be deduced that reform of income distribution, increase per capita income and the policies reduce the misery rate (sum of unemployment and inflation rates), which led to an improvement in society’s economic circumstances, can reduce the proportion of urban households facing the catastrophic healthcare expenditures.