تاثير گنبد نمكي جهاني بر كيفيت منابع آبي مجاور، فيروزآباد فارس

The influence of Jahani salt diapir on adjacent water resources, Firozabad, Fars Province

گنبد نمكي جهاني، يكي از 122 رخنمون گنبدهاي نمكي جنوب ايران، در منطقه جنوب استان فارس با آب و هواي گرم و خشك واقع شده است. سنگ نمك اين گنبد نمكي متعلق به سازند هرمز با سن پركامبرين-كامبرين مياني مي باشد كه در بخش هاي شمالي و خاوري گنبد رخنمون بارزي دارد. گنبد نمكي جهاني از نظر زمين شناسي يك گنبد نمكي فعال است و شامل دو بخش مرتفع و پست كه نتيجه خروج نمك در دو مرحله مي باشد. در اين تحقيق تاثير گنبد نمكي جهاني بر كيفيت منابع آبي مجاور با استفاده از روش هاي زمين شناسي و هيدروژئولوژيك مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان مي دهد كه اين گنبد در تخريب كيفيت آب رودخانه فيروزآباد تاثير قابل توجهي دارد به طوري كه هدايت هيدروليكي رودخانه كه قبل از تماس 700 ميكروزيمنس بر سانتيمتر است در ايستگاه پايين دست به 13000 ميكروزيمنس بر سانتيمتر افزايش مي يابد. همچنين آبرفت دشت آزادگان در جنوب و آبخوان آهك سروك در تاقديس مجاور گنبد نمكي نيز تحت تاثير شورابه هاي گنبد نمكي جهاني قرار گرفته اند.

Jahani salt diapir is located in the south of Fars province، a hot and dry region. The salt rock of the diapir which belongs to the Hormuz Formation (Precambrian?Middle Cambrian) has significant outcrops in the northern and eastern margins of the diapir. Geologically، the Jahani diapir is an active diapir and dissected to two high and low morphological sections which is the consequence of two-phase salt extrusion. Geomorphological features of the Jahani salt diapir have been studied and the impact of the Jahani diapir on the adjacent water resources، including Firouzabad River and surrounding aquifers، has been investigated. The results indicate that the diapir substantially degrades water quality of the Firozabad River from 700 µS/cm to 13000 µS/cm. In addition، the diapir has influence on water quality of the Azadegan alluvial aquifer and the western karstic aquifer.