ريزوبيوم‌ها و نقش آنها در مديريت نيتروژن اراضي كشاورزي زير كشت لگوم‌ها

The role of Rhizobium in Nitrogen Management in Agricultural Lands under Legumes Cultivation

ريزبيوم­ ها از مهمترين باكتري­ هاي خاكزي هستند كه با گياهان خانواده لگومينوز رابطه همزيستي تثبيت كنندگي نيتروژن مولكولي هوا را دارند. سالانه حدود 30 تا 40 ميليون تن نيتروژن توسط سيستم همزيستي تثبيت مي­شود. متوسط مقدار تثبيت نيتروژن در لگوم­ ها حدود 200 تا 300 كيلوگرم نيتروژندر هكتار در سال مي­باشد.لگوم­ ها نقش مهمي در تغذيه و تأمين پروتئين انسان و دام دارند. بيشترين سطح زير كشت حبوبات در ايران مربوط به استان لرستان است و حدود 60 درصد از حبوبات درچهار استان لرستان، فارس،خوزستان و آذربايجان ­شرقي توليد مي­شود. آذربايجانشرقي و غربي بيشترين سطح زير كشت لگوم­هاي علوفه­ اي را دارا هستند. پژوهش­ها نشان داده است تناوب كشت با لگوم­ ها و همچنين استفاده از آنها به عنوان كود سبز اثرات قابل توجهي در افزايش نيتروژن خاك دارد. از عوامل محدود كننده تثبيت نيتروژن مي­توان به عدم كارايي باكتري بومي در تثبيت نيتروژن، شوري، اسيديته، كمبود و سميت عناصر، دما و رطوبت خاك اشاره نمود. بررسي وضعيت ريزوبيوم ­هاي بومي همزيست با لگوم­ هاي مورد نظر و ضرورت تلقيح و مطالعه امكان كشت لگوم­ هاي جديد با توان تثبيت بالا در مناطق مورد نظر و يا در تناوب با ساير محصولات از مهمترين پيشنهادات در اين زمينه است. عملياتي نمودن راهكارهاي ارائه شده در اين مقاله به همراه آموزش و ترويج پيشرفت­ هاي اخير در اين زمينه براي آگاهي دادن در جهت فوايد و مزاياي كود سبز و كشت لگوم به عنوان رهيافتي اميدوارانه در نظر گرفته مي­شود

Rhizobia are one of the most important soil bacteria that have a symbiosis nitrogen fixation relation with legumes. The average amounts of fixed nitrogen in legumes are about 200-300 Kg N.ha-1. It is fixed annually 30-40 million tones of nitrogen by symbiosis systems. Legumes have important roles in feeding and protein needs of human and livestock. The largest areas under grain legumes cultivation in Iran belongs to Lorestan province. About 60 percent of grain legumes are produced in Fars, Lorestan, Khuzestan and Azerbayjan-Sharghi provinces. The largest areas under forage legumes cultivation in Iran belongs to Azerbayjan-Sharghi and Azerbayjan-Sharghi provinces. The researches revealed that rotation with legumes and using them as green fertilizers have significant effects on increasing of soil nitrogen. Low efficiency of native bacteria in nitrogen fixation, salinity, acidity, temperature and humidity, toxicity and deficiency of elements, are the most important limiting factors of nitrogen fixation. The best recommendations are evaluation of native symbiotic Rhizobia and necessity of inoculation and study of possibility of new legumes cultivation with high rating in fixation or with rotation of other crops. Utilization the guidelines presented in this paper along with education and extension of recent development for awareness of benefits and advantages of green manures and legumes cultivation is a hopefully approach.